ครั้งประวัติศาสตร์ COP28 บรรลุข้อตกลง 'เปลี่ยนผ่าน' การใช้เชื้อเพลิงฟอสซิล

ในที่สุดการประชุมอนุสัญญาว่าด้วยการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ สมัยที่ 28 หรือ COP 28 ที่นครดูไบ สหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ ปิดฉากอย่างชื่นมื่นวันนี้ หลังตัวแทนจาก 200 ประเทศ บรรลุข้อตกลงครั้งประวัติศาสตร์ ให้มีการเปลี่ยนผ่านการใช้เชื้อเพลิงฟอสซิล เพื่อเป้าหมายการลดการปล่อยคาร์บอนเป็นศูนย์ ท่ามกลางเสียงวิพากษ์วิจารณ์ว่ายังมีช่องโหว่

ผู้เข้าร่วมการประชุม COP28 พากันยืนปรบมือยินดีกับความสำเร็จ หลังจากที่ต้องเลื่อนการปิดประชุม 1 วัน โดย สุลต่าน อัล จาเบอร์ ประธานการประชุม แถลงในที่ประชุมว่า ร่างข้อตกลงด้านสภาพอากาศฉบับสุดท้ายได้รับการเห็นชอบจากที่ประชุมเรียบร้อยแล้ว โดยระบุว่า ประเทศต่างๆ ได้เผชิญกับความเป็นจริง และได้ทำให้โลกเดินไปในทิศทางที่ถูกต้องแล้ว และความสำเร็จที่แท้จริงของข้อตกลงนี้อยู่ที่การนำไปปฏิบัติ


ข้อตกลงดังกล่าว เรียกว่า Global Stocktake เรียกร้องให้ ประเทศต่างๆ ต้อง "เปลี่ยนผ่าน" การใช้เชื้อเพลิงฟอสซิลในระบบพลังงาน อย่างเป็นระเบียบและเท่าเทียม เพื่อบรรลุเป้าหมายการลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกให้สุทธิเป็นศูนย์ภายในปี 2593 ตามหลักการทางวิทยาศาสตร์ นอกจากนี้ ยังเรียกร้องให้เพิ่มการใช้พลังงานหมุนเวียนขึ้น 3 เท่าภายในปี 2573, เร่งความพยายามลดการใช้ถ่านหิน, และพัฒนาเทคโนโลยีต่างๆ ให้มากขึ้น เช่น เทคโนโลยีการดักจับและกักเก็บคาร์บอน


สุลต่าน อัล จาเบอร์ กล่าวว่า ข้อตกลงดังกล่าวเป็นการตอบสนองที่ครอบคลุมต่อการเปลี่ยนแปลงของสภาพภูมิอากาศ และเป็นแผนปฏิบัติการที่แข็งแกร่ง เพื่อลดอุณหภูมิโลกไม่ให้เพิ่มขึ้นเกิน 1.5 องศาเซลเซียส และว่าข้อตกลงนี้เป็นไปตามหลักการทางวิทยาศาสตร์ และแผนที่สมดุลสำหรับต่อสู้กับการปล่อยก๊าซเรือนกระจก และความเสียหายที่เกิดจากการเปลี่ยนแปลงของสภาพภูมิอากาศ


หลังเสร็จสิ้นการประชุม ตัวแทนเจรจาด้านสภาพภูมิอากาศ ออกมาแสดงความคิดเห็นที่หลากหลาย บางคนระบุว่า เป็นการบรรลุข้อตกลงด้านสภาพภูมิอากาศที่ซับซ้อนอย่างมาก ขณะที่บางประเทศ และผู้เชี่ยวชาญด้านสภาพภูมิอากาศ กล่าวว่า ข้อตกลง COP28 นี้ ส่งสัญญาณถึงจุดจบของยุคการใช้เชื้อเพลิงฟอสซิล แต่ก็ยังพบจุดบกพร่องบางประการอีกทั้งยังขาดถ้อยคำที่ให้โลก Phase Out หรือ เลิกใช้น้ำมันถ่านหิน และก๊าซ ซึ่งเป็นการเปิดช่องให้ประเทศต่างๆ ยังคงใช้ ถ่านหิน, น้ำมัน และก๊าซได้


เนื่องจากถ้อยคำ "เลิกใช้ หรือ ยุติ " เป็นคำที่ตัวแทนกว่า 100 ประเทศ และกลุ่มทำงานด้านสภาพอากาศ ได้ออกมาเรียกร้องมาโดยตลอด เพราะเป็นการตระหนักให้เห็นถึงความจำเป็นการลดการปล่อยคาร์บอน อย่างรวดเร็วและยั่งยืน หากเราต้องการจำกัดอุณหภูมิ ไม่ให้เพิ่มขึ้น 1.5 องศาเซลเซียสเหนือระดับก่อนยุคอุตสาหกรรม


ขณะเดียวกัน ประเทศเล็กๆที่เป็นหมู่เกาะที่ได้รับผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงจากสภาพอากาศ ได้ออกมาวิพากษ์วิจารณ์ว่า มีการเห็นชอบข้อตกลงกันก่อนที่พวกเขาจะเดินทางมาถึงในห้องประชุม


ส่วนกลุ่มรณรงค์ด้านสิ่งแวดล้อม อย่างกรีนพีช ยังกล่าวด้วยว่า ข้อตกลงนี้ยังไม่เพียงพอ เพราะเชื่อว่าการเปลี่ยนผ่านการใช้เชื้อเพลิงฟอสซิล จะเกิดขึ้นอย่างรวดเร็วและมีความเป็นยุติธรรม


ส่วนตัวแทนจากซาอุดิอาระเบีย ซึ่งเป็นประเทศผู้นำผลิตน้ำมัน ได้ยินดีกับข้อตกลงในการประชุม COP28 ครั้งนี้ พร้อมกล่าวชื่นชมผลการเจรจาว่า เป็นการแสดงให้เห็นถึงแนวต่างๆ ที่จะช่วยให้เรารักษาเป้าหมาย ในการจำกัดอุณหภูมิโลก ไม่ให้เกิน 1.5 องศาเซลเซียส แต่ก็ยังคงย้ำจุดยืนของประเทศผู้ผลิตน้ำมันว่า เราต้องใช้ทุกโอกาส เพื่อลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก และเราจำเป็นต้องใช้เทคโนโลยีทั้งหมด เพื่อลดผลกระทบนี้