หมอสมอง ยกเคสเตือน คนไข้เล่น 'Tiktok-Reel' นาน 4 เดือน กระตุ้นโรคจิตแฝง ทำหูแว่ว เห็นภาพหลอน

หมอระบบสมองและประสาท โพสต์เตือน ยกเคส ผู้ป่วยข้าราชการหญิง มีอาการหลอน หลังเล่น Tiktok และ Reel นานติดต่อกัน 4 เดือน เหตุคลิปวิดิโอวนซ้ำ กระตุ้นโรคจิตแฝง



เมื่อ 4 วันก่อน ในเพจ 'สาระสมอง กับอจ.หมอสุรัตน์' ของผศ.นพ.สุรัตน์ ตันประเวช แพทย์เชี่ยวชาญสมองและระบบประสาท คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ได้โพสต์ข้อความว่า "เจอคนไข้ admit เพราะ เล่น tiktok และ reel จนกระตุ้นโรคจิตแฝง พร้อมติดแฮชแทค เดี๋ยวมาเล่าให้ฟัง " ปรากฎว่า มีผู้อยากรู้และสนใจกดไลค์กดแชร์จำนวนมาก ว่า มีจริงไหม



กระทั่งเมื่อเช้านี้ (6 พ.ย. 66) คุณหมอสุรัตน์ ก็ได้โพสต์ถึงผู้ป่วยเคสนี้ โดยระบุว่า "เจอ case เล่น Tiktok และ Reel กระตุ้น โรคจิตแฝง" บอกว่า เร็ว ๆ นี้เจอคนไข้ผู้หญิง ราชการ อายุ ราว 40 ปี เล่น Tiktok ติดงอมแงม ต่อมาเห็นภาพหลอน คือ ปกติคนไข้หูแว่วประสาทหลอนนี่เป็น คนไข้จิตเวช แต่นี่ รับปรึกษาอายุรกรรมสมอง เพราะเป็นเร็ว เป็นแปลก ๆ - คนนี้ เล่น Tiktok Reel มา 4 เดือน post ทุกวัน ดู video วน ๆ ไปมา กดทั้ง Like ทั้ง Share



มันสนุก รู้ใจ หัวเราะไป หลุดโลกความจริง เค้าว่างั้น จนผลิตคอนเท้นเอง วิ่งตาม Like Share คือมีคน กด Like Share Comment มีความสุข โดปามีนหลั่ง



คนไข้คนนี้ บอกว่า 5 วันมานี่ มีคนกระซิบให้ทำ video อย่างนั้น อย่างนี้ บอกเทคนิค เริ่มหลอนเห็นคนคุยด้วยไปนั่น เค้ามาแล้ว มากระซิบด้วย เห็นไหม มีผู้ชาย ใส่ชุดดำมาตาม จนญาติเอามาส่ง รพ.



เรื่องแบบนี้ ไม่ใช่เรื่องที่ไม่เคยเจอ เพราะเดือนก่อนก็เจอ ป้าคนนึง นั่งเล่น Tiktok วนไป โลกหลุดไปอยู่ใน Tiktok วนหาทางออกไม่เจอ พอมาในชีวิตจริง ก็มีชีวิตหลอน Tiktok หลุดออกมาอยู่ด้วย มีคนบอกให้ทำนั่นนี่ Video วน Loop และ ความหลอน



คนเป็นจิตเภท Schizophrenia นี่บางทีแยกโรคจริง โรคไม่จริงไม่ออก และมักเสพคอนเท้น หลุดจากความจริง ไอ้ อัลกอริทึม ก็จับสิ คราวนี้ feed ใส่หนัก ๆ หลอนหนักไปอีก- คุณหมอสุรัตน์ ได้อ้างอิงข้อมูลจาก Tammy Qiu จาก Stanford University Human-Centered Artificial Intelligence ได้กล่าวถึงความเห็นของนักจิตวิทยาที่มีต่อ social media ที่มีอัลกอริทึมสำหรับ feed ให้คนติดหนึบว่า "การออกแบบ video หรือ content และการไถ ฟีด แบบไม่สิ้นสุด แบบนี้ เป็นออกแบบ แบบเหยื่อล่อสมอง หรือ ที่เรียกว่า Hook นั่นเอง โดยการออกแบบหวังเอาชนะการยับยั้งชั่งใจในสมอง โดยการกระตุ้นให้สมองหลั่งสารโดปามีน (dopamine) ซึ่งเหมือนการเสพติดยาเสพติด" ซึ่ง Dopamine ก็ทำให้เกิดโรคจิตได้ด้วย คือ มันแชร์จุดกำเนิดเดียวกัน ยาต้านโรคจิตจึงใช้ยาที่ต้านสาร Dopamine ไง เช่น Haloperidol



ในปี 2021 นักวิจัย Ghosh และคณะ ตีพิมพ์ ในวารสาร International Journal of Recent Scientific Researchก็รายงานคนไข้ที่ติด video Tiktok นี่แหละ แล้วก็เกิดอาการหลอน โรคจิตกำเริบแบบนี้เหมือนกัน บางคนหลอนมีคนสั่งนุ้นนี่



ทีมข่าวสอบถาม เคสนี้กับคุณหมอสุรัตน์ บอกว่า ตอนนี้ผู้ป่วยข้าราชการหญิง อายุ 40 ปี เคสนี้หายดีแล้ว หลังให้หยุดและเลิกเล่น ถือว่าเป็นผู้ป่วยที่อาการหนักมาก ที่เป็นผลมาจากดูคลิปต่อเนื่อง ซึ่ง video Tiktok เป็นแพลตฟอร์ม ไม่ใช่คอนเทนต์ และส่วนใหญ่จะไม่ใช่เรื่องจริง หลายคนแยกไม่ออก ดังนั้นการเล่น ต้องระมัดระวัง โดยเฉพาะผู้ที่มีอาการทางจิตเวชแฝง เมื่อถูกกระตุ้นทางสมองจะเกิดอาการหลอนง่ายกว่าคนทั่วไป



อีกทั้งคลิปวิดิโอเหล่านี้ เริ่มเล่นกันมาได้ 2 ปีแล้ว เมื่ออัพให้คนดูแล้ว เรื่องราวแบบเดิมก็จะขึ้นวนมาให้ดูซ้ำอีก ไม่จบสิ้น โดยเฉพาะคลิปลักษณะหลอน ๆ แปลก ๆ ที่หลุดจากความจริง จึงเป็นตัวกระตุ้นอย่างดี เหมือนเสพติดจนหลอนโดยไม่รู้ตัว



คุณหมอสุรัตน์ แนะนำให้ดูแล บุตรหลาน ผู้สูงอายุ ที่นิยมดูคลิป และดูไปเรื่อยๆตามที่ระบบเลื่อนให้ หากดูสิ่งไม่ดี ไม่ถูกต้องก็จะเป็นอันตรายจ่อสุขภาพจิตและสุขภาพกายได้