เปิดเวทีเสวนา ถกผลกระทบสร้าง 'เขื่อนแม่น้ำโขง' จำเป็นจริงหรือ?

วันนี้ (4 พ.ย. 65) ที่ประคณะกรรมการแม่น้ำโขงแห่งชาติไทย นัดประชุมวันนี้เพื่อเตรียมเนื้อหาไปร่วมเวทีระหว่างคณะมนตรีคณะกรรมาธิการแม่น้ำโขง กับหุ้นส่วนพัฒนา ที่ประเทศเวียดนามกลางเดือนนี้ และยังหารือถึงความกังวลใจ กรณีที่ลาวจะสร้างเขื่อนสานะคามใกล้ชายแดนไทย ด้านจังหวัดเลย จึงกำชับให้ศึกษาผลกระทบข้ามพรมแดน ให้ละเอียด ขณะที่ภาคประชาชนก็เปิดเวทีเสวนา เรื่องเขื่อนในแม่น้ำโขง มีผลอย่างไรก็ต่อค่าไฟของคนไทย



เวทีเสวนาภายใต้ชื่อเขื่อนแม่โขง ค่าไฟและใครต้องการไฟฟ้า มุ่งหาความเห็นที่จะตอบคำถามถึงความจำเป็นของการสร้างเขื่อนในแม่น้ำโขง ด้วยเหตุผลว่าเพื่อสำรองไฟฟ้าไว้ใช้ ท่ามกลางการทักท้วงของภาคประชาชนในลุ่มน้ำโขง



นักวิชาการอิสระ ที่ร่วมเวทีนี้เห็นว่าการสร้างเพิ่มขึ้นของเขื่อนตามลำน้ำโขงแม้ไม่อยู่ในเขตไทยแบบเบ็ดเสร็จ แต่ก็มีอำนาจทุนไทยไปหนุนหลัง โดยมีอำนาจการซื้อไฟฟ้าเป็นเครื่องมือผลักดันให้เกิดขึ้น ทั้งที่ตามสถิติแล้ว ไทยมีไฟฟ้าสำรองสูงเกินกว่าเกณ์ปกติที่เคยกำหนดไว้ร้อยละ 15 ของกำลังผลิตไฟฟ้าทั้งหมดของประเทศแล้ว จึงไม่เห็นเหตุผลของการจะสร้างเขื่อนในแม่น้ำโขงเพิ่ม เพราะยิ่งจะทำให้ต้นทุนค่าไฟเพิ่มขึ้นตามไปด้วย



ส่วนที่ปรึกษาด้านยุทธศาสตร์น้ำ สทนช. ยอมรับว่าระเบียบปฏิบัติเรื่องการแจ้งการปรึกษาหารือล่วงหน้า และข้อตกลง หรือ PNPCA มีแนวทางปฏิบัติเรื่องการร่วมมือส่งเสริมการพัมนาที่ยังยืน แจ้งความห่วงใย แต่ไม่อาจยับยั้งโครงการของชาติสมาชิกได้ แต่ยืนยันจะหาทางทักท้วงทุกข้อกังวล



อย่างไรก็ตาม ประธานคณะกรรมาธิการการพัฒนา เศรษฐกิจ สภาผู้แทนราษฎรเห็นว่า หากรัฐบาลจริงจังต่อปัญหาผลกระทบแม่น้ำโขง ก็มีช่องทางเจรจาผ่านสัญญาที่เอกชน จะไปซื้อไฟล่วงหน้ากับลาว ก่อนจะมีการสร้างเขื่อนแต่ละแห่งในแม่น้ำโขง



อีกด้านหนึ่งแม้จะมีประเด็นเรื่องการตรวจสอบหรือป้องกันผลกระทบจากเขื่อนที่เกิดแล้ว และกำลังจะเกิดในแม่น้ำโขง แต่ประธานกลุ่มรักษ์เชียงของ เห็นว่าไม่มีความจำเป็นที่ต้องสร้างเขื่อนเพื่อรองรับไฟฟ้าอีกแล้ว ในเมื่อมีพลังงานสำรองเกินใช้ และจะเกิดขึ้นของเขื่อนปากแบง ในลาว จะส่งผลให้เกิดน้ำเอ่อท้นย้อนกลับไปอำเภอเวียงแก่น เชียงของ เชียงแสน ของ.เชียงราย และกระทบระบบนิเวศน์อีกมาก