กรมพระศรีสวางควัฒนฯ ทรงบรรยายพิเศษ แก่นักศึกษาแพทย์-พยาบาล ม.เทคโนโลยีสุรนารี

สมเด็จเจ้าฟ้าฯ กรมพระศรีสวางควัฒน วรขัตติยราชนารี ทรงบรรยายพิเศษ พระราชทานแก่นักศึกษาแพทย์ นักศึกษาทันตแพทย์ นักศึกษาพยาบาล นักศึกษาสาธารณสุข และบุคลากรด้านวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี ผ่านสื่ออิเล็กทรอนิกส์ (ออนไลน์)



วันนี้เวลา 12.50 น. สมเด็จเจ้าฟ้าฯ กรมพระศรีสวางควัฒน วรขัตติยราชนารี เสด็จออก ณ ท้องพระโรง ตำหนักทิพย์พิมาน อำเภอปากช่อง จังหวัดนครราชสีมา ทรงบรรยายพิเศษ เรื่อง การเกิดโรคมะเร็ง Oncogenesis พระราชทานแก่คณาจารย์ นักศึกษาแพทย์ ชั้นปีที่ 2 ,นักศึกษาพยาบาล ชั้นปีที่ 3 , นักศึกษาสาธารณสุข ชั้นปีที่ 1 , บัณฑิตศึกษา และบุคลากรด้านวิทยาศาสตร์สุขภาพ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี ประจำปีการศึกษา 2564 ผ่านสื่ออิเล็กทรอนิกส์ (ออนไลน์) ซึ่งประกอบด้วย 7 หัวข้อหลัก



สำหรับวันนี้ ทรงบรรยายพระราชทานใน 2 หัวข้อ ประกอบด้วย "ภาพรวมของการเกิดมะเร็งและชีววิทยาการเจริญของเซลล์มะเร็ง ซึ่งมีพื้นฐานมาจากพันธุกรรม" และหัวข้อ "ระยะต่าง ๆ ของการเกิดมะเร็งและกลไกที่เกี่ยวข้อง" วิชานี้มีความสำคัญต่อนักศึกษาแพทย์อย่างยิ่ง เนื่องจากปัจจุบัน โรคมะเร็งเป็นสาเหตุการเสียชีวิตเป็นอันดับต้น ๆ และมีแนวโน้มจะมีอุบัติการณ์เพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง โดยหัวข้อแรกทรงบรรยาย เกี่ยวกับภาพรวม ซึ่งการเกิดโรคมะเร็งมีสาเหตุจากหลายปัจจัย ทั้งจากพันธุกรรม สิ่งแวดล้อม และวิถีชีวิต รวมถึงการได้รับสัมผัสสารเคมี ไวรัสก่อมะเร็ง และรังสี

นอกจากนี้ ยังทรงบรรยายถึงลักษณะเฉพาะ ของเซลล์มะเร็งที่แตกต่างไปจากเซลล์ปกติทั่วไป มีการแบ่งตัวอย่างไม่หยุดยั้ง เนื่องจากมีการเปลี่ยนแปลงทางชีวโมเลกุล และชีวเคมีต่างๆ นำไปสู่การค้นพบยีนส์ ที่อาจเป็นจุดเริ่มต้นที่สำคัญ ของการเกิดมะเร็งที่เรียกว่า อองโคยีน หรือ ยีนมะเร็ง และยีนที่ทำหน้าที่ต่อต้านการแบ่งตัวและการเจริญเติบโตของเซลล์มะเร็ง การยับยั้งการควบคุมการแบ่งตัวของเซลล์มะเร็ง และการพัฒนาการรักษามะเร็ง สามารถทำได้โดยการรักษาแบบมุ่งเป้า



ห้วข้อที่ 2 ทรงบรรยายในหัวข้อ "ระยะต่าง ๆ ของการเกิดมะเร็งและกลไกที่เกี่ยวข้อง" เกี่ยวกับกระบวนการเกิดมะเร็งที่มีหลายขั้นตอน ได้แก่ ขั้นเริ่มต้น ขั้นก่อตัว และขั้นกระจายตัว ต่างมีความซับซ้อนในตัวเองทั้งสิ้น ซึ่งขั้นเริ่มต้นเป็นเรื่องกลไกลการเกิดมะเร็งจากสารเคมี ขณะนี้ยังไม่สามารถเข้าใจได้อย่างถ่องแท้ แต่เชื่อว่าสามารถแยกออกเป็น 2 รูปแบบ คือ กลไกที่มีการทำลายหรือเปลี่ยนแปลงดีเอ็นเอโดยตรง ทำให้เกิดการกลายพันธุ์ และภายหลังกลายเป็นเซลล์มะเร็ง ถือว่าเป็นขั้นเริ่มต้นของกระบวนการเกิดมะเร็ง ความผิดปกติของโครงสร้างในดีเอ็นเอนี้ เป็นจุดเริ่มต้นที่ทำให้กระบวนการควบคุมการแบ่งตัว และการทำงานของเซลล์ผิดไป



ทั้งนี้ ทรงยกตัวอย่างกระบวนการ ที่เกิดขึ้นจากสารก่อมะเร็งที่ทำลายดีเอ็นเอโดยตรงชนิดต่างๆ ได้แก่ สารอะฟลาท็อกซิน Aflatoxin เป็นสารพิษจากเชื้อรา พบได้ในเมล็ดธัญพืช สารไนโตรซามีน ที่มักพบในอาหาร เช่น ปลาร้า กะปิ เครื่องดื่มบางชนิด เป็นต้น และ กลไกที่ไม่ได้มีการทำลายดีเอ็นเอโดยตรง ซึ่งจะมีการเปลี่ยนแปลงในระบบที่เกี่ยวข้องกับการควบคุมการแสดงออกของยีนส์ ที่นำไปสู่การเกิดมะเร็ง ซึ่งการบรรยายพระราชทานในวันนี้ ทรงยกตัวอย่างประกอบทำให้นักศึกษาเข้าใจในเนื้อหา และบทเรียนได้ง่ายขึ้น