สะเทือนวงการหนังไทย! ผู้กำกับ-คนทำหนัง แห่ #แบนสุพรรณหงส์ เหตุเปลี่ยนกติกาใหม่

วงการหนังไทย สะเทือนหลังผู้กำกับ คนทำหนังออกมา #แบนสุพรรณหงส์ จนขึ้นเทรนด์ทวิตเตอร์อันดับ 1 เหตุเพราะเปลี่ยนกติกาใหม่

มากันที่เรื่องร้อน ๆ ในวงการภาพยนตร์ไทยกันบ้าง ที่เมื่อวานนี้ก็ทำเอา แฮชแท็ก #แบนสุพรรณหงส์ พุ่งขึ้นอันดับ 1 เทรนด์ทวิตเตอร์ และ คนทำหนัง ทั้งเบื้องหน้า และ เบื้องหลัง ออกมาเคลื่อนไหวและขอถอนตัวไม่เข้าชิงรางวัล สุพรรณหงส์ ซึ่งเป็นรางวัลที่มอบให้แก่บุคคลในวงการผลิตภาพยนตร์ไทย โดยสมาพันธ์ภาพยนตร์แห่งชาติ มีมายาวนานกว่า 30 ปี

ซึ่งเรื่องราวทั้งหมด เกิดจากที่ทาง อาร์ตไดเรคเตอร์ หรือ ผู้กำกับศิลป์ ของภาพยนตร์เรื่อง “เวลา” (Anatomy of Time) 'คุณศราวุธ แก้วน้ำเย็น' ได้ออกมาโพสต์ดีใจที่หนังเรื่องนี้ได้รับรางวัลในงานคมชัดลึกอวอร์ด ในสาขาภาพยนตร์ยอดเยี่ยม และ ผู้กำกับยอดเยี่ยม ก่อนที่โพสต์ต่อว่าได้รับข่าวดีเพียงหนึ่งวัน ฝันหวานได้วันเดียวก็ได้รับฝันร้าย เมื่อภาพยนตร์เรื่องนี้ถูกตัดสิทธิ์ เป็น 1 ใน11 เรื่อง ที่ไม่ได้เข้าชิงในรางวัลสุพรรณหงส์ปีนี่ เพราะมีกติกาในการคัดเลือกภาพยนตร์ใหม่ ถึงแม้เรื่องนี้จะไปคว้ารางวัลจาหต่างชาติมาแล้ว

ซึ่งในโพสต์ของ 'คุณศราวุธ แก้วน้ำเย็น' ก็โพสต์ละเอียดว่า

“จากใจคนทำหนังไทย เมื่อคืนเป็นอีกหนึ่งคืนที่มีความสุข ในขณะที่เราตั้งตารอว่า ภาพยนตร์อีกหนึ่งเรื่องที่เราทำจะได้รางวัลในประเทศไทยบ้างไหม สรุปเกินคาด เมื่อภาพยนตร์เรื่อง “เวลา” ได้คว้ารางวัล “ภาพยนตร์ยอดเยี่ยม” คมชัดลึกอวอร์ดครั้งที่ 19 และผู้กำกับพี่เก่ง จักรวาล ได้คว้ารางวัลผู้กำกับภาพยนตร์ไทยยอดเยี่ยมแห่งปี ก็ดีใจและภูมิใจมาก

หลังจากได้รางวัลจากหลายประเทศทั่วโลก อีกใจก็คิดว่าในที่สุดประเทศเราก็เห็นค่างานศิลปะงานภาพยนตร์นอกกระแส ภาพยนตร์ที่ทำอย่างตั้งใจอีกเรื่องหนึ่งในชีวิต ด้วยทุนที่ต่ำกว่ามาตรฐานมาก ๆ โดยเฉพาะงานด้านโปรดักชั่นดีไซน์ที่ตัวผมเองนั้นไม่มีแม้แต่ค่าจ้างด้วยซ้ำ เพราะคิดว่านี้เป็นอีกเวที ที่เราจะได้ทำงานศิลปะโดยไม่มีข้อแม้ของสตูดิโอมาปิดกั้นจินตนาการ"

แต่ๆๆๆๆๆ เมื่อฝันหวานไปได้หนึ่งคืนก็ฝันร้ายไปอีกวัน เมื่อภาพยนตร์เวลา (Anatomy of time) ที่เพิ่งได้รางวัลอันทรงเกียรติ กลับต้องถูกตัดสิทธิเอาชื่อออก ไม่ผ่านเกณฑ์การเข้าชิงรางวัลของกองประกวดกองหนึ่ง กองที่ใหญ่ที่สุด และยืนระยะในการมอบรางวัล (และยังเรียกว่าการประกวดแห่งชาติ) เพราะเพียงว่า………..หงส์มีหลักเกณฑ์ ใหม่ที่เพิ่งตั้งในปีนี้ว่า ภาพยนตร์ที่จะเข้าคัดเลือกต้องมีการเข้าฉายในโรงภาพยตร์ให้ครบ 5 ภูมิภาคของประเทศไทย แต่ภาพยนตร์เรื่อง Anatomyoftime ไม่ได้ไปฉายให้ครบทุกภาคของประเทศก็เลยไม่ผ่านเกณฑ์การตัดสิน

นี่หรอครับ เพียงแค่เราทำหนังโดยทุนต่ำ และไม่มีปัญญาหาเงินหรือไปขอโรงภาพยนตร์ยักษ์ใหญ่ เข้าฉายให้ครบทุกภาคในประเทศบ้านเกิด แต่เราเข้าฉายไปทั่วโลกและคนในประเทศที่ไม่ใช่บ้านเราก็ให้รางวัลมาหลายที่? ผิดด้วยหรอที่เราฉายไม่ครบทุกภาค? แต่เราก็ฉายในสตีมมิ่งอันดับต้นของโลกครับ? ผิดด้วยหรอที่เราถูกโรงหนังขนาดใหญ่ของประเทศตัดรอบฉาย?"

แต่ท้ายที่สุดรางวัลหรือยอดขายมันอาจมีไว้ตีค่าทางสังคมได้ดีที่สุด แต่มันไม่สามารถเลยครับที่จะหยุดจินตนาการ มันไม่สามารถเลยครับที่จะหยุดค่าของภาพยนตร์ ( ผมอาจไม่ใช้นักกีฬา จึงไม่สามารถ เรียกตัวเองว่านักกีฬาทีมชาติ แต่ผมตั้งใจและทำหนังไทยแบบต่อเนื่องในทุกค่ายทุกรูปแบบทั้งในกระแส หรือนอกกระแส ผมมั่นใจและกล้าที่จะบอกกับคนทั้งโลก ว่า ผมคือทีมชาติหนังไทยอีกคน อดก็ทำมีก็ลุย

สุดท้ายความสิ้นหวังก็ต้องยืดอกยอมรับการตัดสิน และภาพยนตร์อีก 11 เรื่องก็คงตกอยู่ในความรู้สึกเดียวกัน วันนี้คุณอาจตัดสินเพียงเรา แต่เชื่อสิว่ามันคือการตัดสินวงการทั้งวงการหนังนอกระแสไปแล้ว ขอบคุณทุกการตัดสินครับ เราไม่เคยบอกว่าหนังเราดีที่สุด บทดีเรื่องดี แต่เราแค่ขอพื้นที่นำเสนอภาพยนตร์อีกรูปหนึ่ง แบบที่คนในชาติไม่สามารถหาดูทั่วไป เพื่อเราจะได้ไม่ต้องถูกยัดถูกบังคับให้เลือกให้ดูให้กินไปจนตาย แก่พันธุ์ทาง”

สำหรับภาพยนตร์เรื่อง “เวลา” (Anatomy of Time) ที่ได้คัดเลือกเข้าฉายในรอบ World Premiere งาน Venice International Film Festival เมืองเวนิส ประเทศอิตาลี และได้รับรางวัล Bisato Award for Best Screenplay และเข้าฉายในอีกหลายเทศกาลระดับโลก แต่ต้องมาถูกตัดสิทธิ์เข้าชิง เหตุไม่ผ่านเกณฑ์ที่เพิ่งตั้งปีนี้ ว่า "ต้องฉายในโรงภาพยนตร์ครบทั้ง 5 ภูมิภาคในไทย"

ต่อมาก็มีการเปิดเผยว่าทาง สมาพันธ์ภาพยนตร์แห่งชาติออกกติกาใหม่ว่า หนังที่จะเข้าชิงรางวัลสุพรรณหงส์ได้ต้องมีคุณสมบัติดังนี้

⁃ ต้องฉายในโรงภาพยนตร์ ฉายผ่านสตรีมมิ่งอย่างเดียวไม่ได้
⁃ ต้องฉายในโรงครบทั้ง 5 ภูมิภาค อย่างน้อยใน 5 จังหวัดใหญ่ คือ กรุงเทพฯ เชียงใหม่ ชลบุรี นครราชสีมา และนครศรีธรรมราช
⁃ ต้องมียอดผู้ชมไม่ต่ำกว่า 50,000 คน

หลังจากมีประเด็นนี้ก็มีการวิพากษ์วิจารณ์ของคนเบื้องหลัง ที่ออกมาเคลื่อนไหว และไม่เห็นด้วย กับ กติกาใหม่นี้ ซึ่ง ผู้สร้าง-ผู้กำกับหนังแห่ถอนตัวเข้าชิงรางวัลสุพรรณหงส์

ซึ่ง 'เต๋อ นวพล' ก็ออกมาโพสต์ " ในตำแหน่งผู้กำกับและผู้เขียนบท fast & feel love ผมขอถอนตัวจากการได้รับสิทธิ์ในการถูกคัดเลือกเพื่อได้รับการพิจารณาในรางวัลสุพรรณหงส์ในปีนี้ เพราะโดยส่วนตัวไม่เห็นด้วยกับกติกาและเงื่อนไขครับ ขอบคุณครับ”

เช่นเดียวกับ 'ไก่ ณฐพล' ผู้กำกับสารคดี ‘เอหิปัสสิโก’ "ผมในฐานะทีมเขียนบท/ผู้กำกับร่วมในภาพยนตร์เรื่อง One for the Road ขออนุญาตถอนตัวจากการถูกเสนอชื่อเพื่อคัดเลือกเข้าชิงรางวัลสุพรรณหงส์ปีนี้ จนกว่าทางสมาพันธ์ภาพยนตร์แห่งชาติจะมีมติในการเปลี่ยนแปลงกฎกติกาในการคัดเลือกหนังและเห็นคุณค่าของภาพยนตร์ และทีมงานไทยทุกคนครับ”

'ปิ๊ง-อดิสรณ์' ผู้กำกับภาพยนตร์ เรื่อง บุพเพสันนิวาส ๒ แสดงจุดยืนและถอนตัวจากการถูกเสนอชื่อเข้าชิงรางวัลสุพรรณหงส์ในปีนี้จนกว่าจะมีการเปลี่ยนแปลง เป็นการตัดสินใจส่วนตัว ไม่เกี่ยวข้องกับบริษัท

นอกจากนี้ นักแสดง ก็ออกมาเคลื่อนไหวคัดค้านเกณฑ์ใหม่ 'จ๋าย อิชณน์กร และ ณัฏฐ์ กิจจริต 2 นักแสดง เจ้าของรางวัลนักแสดงนำชายยอดเยี่ยม และ นักแสดงสมทบชายยอดเยี่ยม เวทีสุพรรณหงส์ ปีที่ผ่านมา จากภาพยนตร์เรื่อง 4 Kings ก็ออกมาโพสต์

“ข้าพเจ้าทั้ง 2 ขอประกาศจุดยืน ให้ผู้มีส่วนเกี่ยวข้องทุกฝ่ายพิจารณาเกณฑ์การคัดเลือกภาพยนตร์เข้าชิงใหม่อีกครั้ง หากทางสมาพันธ์ยังยืนยันที่จะใช้เกณฑ์การตัดสินเดิม ละเลยคุณค่าของภาพยนตร์ไทยละเลยคุณค่าของคนทำงานเบื้องหลัง ไม่ว่าจะเป็นภาพยนตร์ขนาดเล็กหรือขนาดใหญ่ ข้าพเจ้าทั้ง 2 ยินดีให้ริบคืนทั้งหมด ด้วยความเต็มใจ”

แม้กระทั่ง 'อดิศักดิ์ ลิมปรุ่งพัฒนกิจ' ที่ได้ออกมาประกาศลาออกจากตำแหน่งรองประธานสมาพันธ์สมาคมภาพยนตร์ ระบุว่า

“ขอแจ้งให้สาธารณะทราบโดยทั่วกัน ผมขอลาออกจากการเป็นรองประธานสมาพันธ์สมาคมภาพยนตร์แห่งชาติด้วยเหตุผลตามหนังสือลาออก ขอขอบคุณเลขาธิการสมาพันธ์ฯ คุณพรชัย ว่องศรีอุดมพร ที่ชวนมาร่วมทำงานเพื่อวงการภาพยนตร์ไทย หลังจากงาน World Film Bangkok 15”

จากประเด็นนี้ 'คุณชายอดัม' - 'หม่อมราชวงศ์เฉลิมชาตรี ยุคล' ผู้กำกับภาพยนตร์ โอรสในหม่อมเจ้าชาตรีเฉลิม ยุคล ได้โพสต์ผ่านเฟซบุ๊ก ระบุว่า ปีนี้ถามทางสมาคมสมาพันธ์ไปแล้ว เค้าบอกว่า “ไม่สามารถปรับเปลี่ยนกติกาได้แล้วเพราะเวลาไม่ทัน และจะพิจารณาใหม่ในปีหน้า”

พร้อมกับฃบอกด้วยว่าปีนี้จะไม่ไปร่วมงานประกาศรางวัลสุพรรณหงส์และในอนาคตอาจจะไม่ส่งหนังเข้าชิงรางวัลในประเทศอีก โดยระบุว่า “ปีนี้ขอไม่ไปสุพรรณหงส์นะครับ ปกติมีอะไรเราก็ช่วยกับสมาคมสมาพันธ์มาตลอด ที่บ้านผมก็ช่วยกับสมาคมสมาพันธ์มาตลอด แต่ตอนนี้ทางบ้านผม ก็ขออนุญาติงดเว้นการทำงานหรือช่วยเหลือใดๆ กับทางสมาคมสมาพันธ์ไปก่อนจนกว่าจะหาวิธี ที่จะทำให้มิติของการสร้างอุตสาหกรรมหนังไทยสร้างสรรค์มากกว่านี้”

"หาก Treatment แบบนี้ยังมีในวงการ การมีเทศกาลหนังหรืองานประกวดหนังก็ไม่ได้มีคุณค่าอะไรเป็นพิเศษสำหรับผม เพราะมันไม่ได้ช่วยให้โลกภาพยนตร์มันดูมีคุณค่ามากไปกว่านิตยสารซุบซิบดาราน่ะครับ ดังนั้นเรื่องน่าเศร้าก็ยังมีอยู่มากมายที่จะต้องสู้กันต่อไป ….แต่ไม่รู้ทำไมสู้แล้วมันก็ถอยหลังไปเรื่อย ๆ ก็ไม่รู้สิครับ ฮาๆๆๆๆๆๆ”

ทางด้าน 'นุชี่ อนุชา' นายกสมาคมผู้กำกับภาพยนตร์ไทย ระบุว่าเป็นหนึ่งในคณะกรรมการจัดงานสุพรรณหงส์ปีนี้ ได้ออกมาเคลื่อนไหวผ่านเฟซบุ๊กบอกว่า

“นุชี่ไม่ได้รับทราบมาก่อนว่า จะมีกติกาที่กีดกันภาพยนตร์อิสระเรื่อง “เวลา Anatomy of Time” ที่ปรากฏเป็นข่าวในขณะนี้ รวมทั้งตัวนุชี่เองก็เป็นคณะกรรมการรางวัลคมชัดลึกอวอร์ด ที่ร่วมตัดสินมอบรางวัลภาพยนตร์ยอดเยี่ยมและผู้กำกับภาพยนตร์ยอดเยี่ยมให้กับเรื่อง “เวลา” ด้วยค่ะ นุชี่ไม่เห็นด้วยกับกติกาดังกล่าวนี้อยู่แล้ว พรุ่งนี้จะไปประชุมกับทางสมาพันธ์เพื่อหาคำตอบและแก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้นนะคะ ช่วงนี้มีปัญหาในวงการภาพยนตร์ไทยหลายอย่าง จะพยายามค่อยๆหาทางแก้ไปค่ะ”

ซึ่งทางทีมข่าวของเราก็ได้ติดต่อไปยัง 'คุณพรชัย ว่องศรีอุดมพร' เลขาธิการสมาพันธ์สมาคมภาพยนตร์แห่งชาติ ที่เดิมทีเลขาบอกว่าจะมีแถลงการณ์จากสมาพันธ์ แต่ก็ยังไม่มีออกมา พร้อมกับบอกว่าติดประชุม และยังไม่ได้คุยกับคณะกรรมการถึงประเด็นนี้