สธ.เคาะแล้ว! ถือครองยาบ้าน้อยกว่า 5 เม็ดเป็น ‘ผู้เสพ’ ส่งตัวบำบัด ไม่ต้องเข้าคุก

เมื่อวานนี้ (3 พ.ย.66)  ที่กระทรวงสาธารณสุข (สธ.) นพ.กิตติศักดิ์ อักษรวงศ์ รักษาราชการแทนรองปลัดกระทรวงสาธารณสุข เป็นประธานประชุมหารือการกำหนดปริมาณยาเสพติดให้โทษฯ ที่ให้สันนิษฐานว่ามีไว้ในครอบครองเพื่อเสพ ร่วมกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง อาทิ คณะกรรมการป้องกันและปราบปรามยาเสพติด (ป.ป.ส.) สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกา สำนักงานอัยการสูงสุด กระทรวงมหาดไทย กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ (พม.) สำนักงานตำรวจแห่งชาติ สำนักงานศาลยุติธรรม

นพ.กิตติศักดิ์ กล่าวว่า การประชุมครั้งนี้มีหน่วยงานที่เกี่ยวข้องทุกหน่วยงานได้มาประชุมอย่างครบถ้วน ซึ่งความเห็นในที่ประชุมครั้งนี้จะต้องนำเสนอต่อ นพ.ชลน่าน ศรีแก้ว รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข เพื่อพิจารณาการกำหนดเป็น (ร่าง) กฎกระทรวงกำหนดปริมาณยาเสพติดให้โทษและวัตถุออกฤทธิ์ที่ให้สันนิษฐานว่ามีการครอบครองเพื่อเสพ พ.ศ…. ต่อไป ในที่ประชุมเบื้องต้นพิจารณาการครอบครอง ‘เมทแอมเฟตามีน หรือ ยาบ้า’ กำหนดไว้ไม่เกิน 5 เม็ด ให้สันนิษฐานว่ามีไว้ใช้ครอบครองเพื่อเสพ ขั้นตอนต่อไปจะต้องดำเนินการตามระเบียบกฎหมายของการออกร่างกฎกระทรวง ซึ่งจะต้องมีการรับฟังความคิดเห็น การทำประชาพิจารณ์

จากนั้นถึงจะเสนอคณะรัฐมนตรี (ครม.) และโดยทั่วไปจะมีการรับฟังจากผู้ที่เกี่ยวข้องด้านกฎหมายในหน่วยงานที่เกี่ยวข้องที่ได้รับผลกระทบ เพื่อให้ความเห็นถึงจะพิจารณา ซึ่งคาดว่าจะใช้เวลาอีกระยะหนึ่ง จึงไม่สามารถระบุไทม์ไลน์การออกกฎกระทรวงฉบับนี้ที่ชัดเจนได้

นพ.กิตติศักดิ์ กล่าวว่า เหตุผลในการกำหนดไม่เกิน 5 เม็ด อ้างอิงจากเหตุผลทางวิชาการทางการแพทย์ โดยในที่ประชุมวานนี้ มีตัวแทนจากกรมการแพทย์ กรมสุขภาพจิต สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) และกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ ซึ่งให้รายละเอียดในเรื่ององค์ประกอบของตัวยา รวมถึงผลกระทบจากขนาดของยามาเป็นองค์ประกอบการพิจารณา ขณะเดียวกัน ก็มีการรับฟังจากผู้บังคับใช้กฎหมาย กระบวนการยุติธรรม และมิติทางสังคม ว่ากำหนดกี่เม็ดจะกระทบต่อชุมชนหรือการบำบัด

 “5 เม็ด เป็นตัวไว้ให้โอกาสกับผู้ที่ครอบครอง กฎหมายมีเจตนารมณ์เขียนไว้ว่า ให้สันนิษฐานไว้ใช้ในการครอบครองเพื่อเสพ การกำหนดตรงนี้ทำให้คนทำงานทำงานง่าย แยกแยะเบื้องต้นเป็นเสพ ถ้ามากกว่า 5 เม็ดไม่ใช่เสพ อย่างไรก็ตาม ถ้าการสืบสวนพฤติกรรมหรือการต่อเนื่องในการดำเนินการทางกระบวนการ ทราบว่ามีการจำหน่ายจ่ายแจก แม้ต่ำกว่า 5 เม็ด ก็ผิดกฎหมาย เป็นผู้ค้าผู้ครอบครองผิดกฎหมาย ไม่ได้เป็นผู้เสพ” นพ.กิตติศักดิ์ กล่าวและว่า ในการประชุมวานนี้ จึงมีมติเป็นเอกฉันท์ที่ไม่เกิน 5 เม็ด

ขณะเดียวกัน พญ.ดุษฎี จึงศิรกุลวิทย์ ผู้อำนวยการกองบริหารระบบริการสุขภาพจิต กรมสุขภาพจิต กล่าวว่า เรื่องของฤทธิ์ยาเสพติด หรือ ยาบ้า เป็นข้อมูลที่รวบรวมจากศูนย์พิษวิทยา โรงพยาบาล (รพ.) รามาธิบดี พบว่า การใช้ตั้งแต่น้อยจะทำให้มีการใช้ที่เพิ่มมากขึ้น ซึ่งมีผลกระทบต่อสมองของผู้เสพ ด้วยปริมาณยาเสพติด 55 มิลลิกรัม จะส่งผลต่อทางจิตในลักษณะหลงผิดแบบหวาดระแวง ซึ่งจะนำมาสู่การเป็นผู้ป่วยจิตเวชที่มีความเสี่ยงสูงต่อการก่อความรุนแรง (SMI-V) และเสี่ยงต่อการทำร้ายตัวเองหรือผู้อื่นได้สูง

ผู้สื่อข่าวถามย้ำว่า ถ้าน้อยกว่า 5 เม็ด จะถือเป็นผู้เสพ ถ้ามากกว่านั้นจะมีความผิดอย่างไร พล.ต.ท.คีรีศักดิ์ ตันตินวะชัย ผู้บังคับบัญชาตำรวจปราบปรามยาเสพติด (ผบช.ปส.) กล่าวว่า โดยหลักกฎหมายจะแบ่งความผิดเป็น 2 ประเภท คือ 1.ผิดเรื่องของเสพ จะเสพโดยตรงหรือครอบครองเพื่อเสพ และ 2.ความผิดร้ายแรง ได้แก่ ผลิต นำเข้า ส่งออก จำหน่าย และครอบครอง มีโทษเท่ากัน ดังนั้น ไม่ว่าครอบครองหรือจำหน่ายฐานโทษเท่ากัน ดังนั้น เมื่อเราแยกคนตรงนี้ก็เป็นวิธีการในการปราบปรามผู้กระทำผิดให้รับโทษตรงตามข้อหาและความหนักเบา ซึ่งหากมีไม่เกิน 5 เม็ด จะสันนิษฐานว่าเป็นผู้เสพ แต่ถ้าในการสืบสวนมีพฤติกรรมในการลักลอบจำหน่าย แม้จะครอบครอง 1 เม็ด ก็จะดำเนินคดีข้อหาจำหน่าย แต่มากกว่า 6 เม็ดขึ้นไปก็เป็นความผิดครอบครองยาเสพติดฐานหนึ่งแล้ว จะมีพฤติกรรมการค้าหรือไม่ ก็ต้องดูความจริงที่เกิดขึ้นว่าเป็นความผิดข้อหาไหน

เมื่อถามว่า หากพิสูจน์ว่าครอบครองน้อยกว่า 5 เม็ดและเป็นผู้เสพ ก็ไม่ต้องไม่รับโทษใช่หรือไม่ พล.ต.ท.คีรีศักดิ์ กล่าวว่า ตัวกฎหมายต้องการเปลี่ยนผู้เสพเป็นผู้ป่วย และนำไปบำบัดรักษา แต่ไม่ได้หมายความว่าจับไปแล้วจะไม่บำบัดรักษาก็จะมีกระบวนการรักษาด้วย

ต่อข้อถามว่า จะดูอย่างไรว่าครอบครองต่ำกว่า 5 เม็ด เพื่อเสพหรือมีพฤติกรรมขายด้วยในทางกฎหมาย  พล.ต.ท.คีรีศักดิ์ กล่าวว่า สมัยก่อนยังไม่มีการกำหนดตัวนี้ ทำให้การทำงานของเจ้าหน้าที่ตำรวจเกิดความยากลำบาก ในการดำเนินคดีกับผู้เสพผู้ใช้ต่างๆ เหล่านี้ เพราะเราไม่สามารถที่จะเอากฎหมายข้อไหนมาบังคับคดีกับเขาได้ เมื่อครอบครองยาบ้าแม้กระทั่ง 50 เม็ด แต่บอกเอาไว้เสพนานๆ หลายๆ วัน ตำรวจทำอะไรไม่ได้ก็ต้องส่งไปบำบัดรักษา

เมื่อถามว่า กรณีมีไม่เกิน 5 เม็ด เป็นผู้เสพ จะต้องเข้าบำบัดรักษาทันทีหรือตามสมัครใจ พล.ต.ท.คีรีศักดิ์กล่าวว่า ต้องสมัครใจด้วย เราก็ส่งบำบัดรักษา ถ้าไม่สมัครใจก็สามารถนำไปดำเนินคดีได้ในข้อหาครอบครองเพื่อเสพ คือ เสพมีโทษอยู่จำคุกไม่เกิน 1 ปี แต่ศาลจะลงโทษหรือไม่ลงโทษหนักแค่ไหนก็ได้ไม่เกิน 1 ปี ก็อาจส่งไปบำบัดได้ แต่ถ้าเป็นการครอบครอง ผลิต นำเข้า ส่งออก หรือจำหน่ายมีโทษตั้งแต่ 1 – 10 ปี ก็ต้องรับโทษ

เมื่อถามย้ำว่า เหตุใดถึงกำหนดมากกว่า 1 เม็ด ไม่กำหนดแค่เม็ดเดียว พล.ต.ท.คีรีศักดิ์ กล่าวว่า ในที่ประชุมได้ข้อมูลความรู้หลายเรื่อง ทั้งเรื่องฤทธิ์ยา ปริมาณยาที่ส่งผลต่อสุขภาพและอาการทางจิต มีการหารือกันนานกว่า 2 ชั่วโมง ได้ข้อสรุปแล้วว่า จำนวนกี่เม็ดจะส่งผลในหลายๆ มิติ ในแง่สาธารณสุข การบังคับใช้กฎหมาย และผลกระทบที่จะเกิดกับสังคม มาประกอบกัน จึงกำหนด 5 เม็ดเป็นปริมาณที่เหมาะสม


https://youtu.be/cT53bRZrk7k