ญาติเหยื่อตากใบ ขอบคุณทุกฝ่ายช่วยคดี ด้านทนาย-นักวิชาการ ชงตั้งกก.อิสระ ชำระประวัติศาสตร์

วันนี้คดีตากใบสิ้นสุดอายุความ 20 ปี ไปแล้ว ญาติผู้เสียชีวิตและผู้บาดเจ็บ ขอบคุณทนายความและทุกฝ่ายที่ให้ความยุติธรรม แม้จะไปไม่ถึงปลายทาง แต่ถือว่าได้ทำดีที่สุดแล้ว ในขณะที่หลายฝ่ายชื่นชมญาติที่กล้าหาญ จนทำให้ระบยุติธรรมไทยตื่นตัว เสนอตั้งคณะกรรมการอิสระมาชำระประวัติศาสตร์ปัญหาจังหวัดชายแดนภาคใต้รอบใหม่



ครอบครัวของญาติผู้เสียชีวิต และผู้บาดเจ็บจากเหตุการณ์ตากใบ ซึ่งเป็นโจทก์ยื่นฟ้องเจ้าหน้าที่รัฐ ยอมรับว่าผิดหวังที่คดีสิ้นสุดลงไปแล้ว แต่ไม่มีใครได้เข้าสู่กระบวนการยุติธรรม แต่ถือว่าทุกคนได้ทำดีที่สุดแล้ว ในการรวบรวมความกล้ามาฟ้องเจ้าหน้าที่รัฐ จนศาลออกหมายจับ เป็นการเดินทางมาไกลของชาวบ้านธรรมดา ที่ให้คำตอบกับลูกหลานแล้วว่า พ่อแม่ ไม่ได้ทำผิด และได้ให้สังคมได้เรียนรู้ว่าการสลายการชุมนุมจนทำให้มีคนเสียชีวิต 85 คน ด้วยวิธีการแบบนั้นไม่ควรเกิดขึ้นอีก



โดยตัวแทนญาติได้ขอบคุณทีมทนายความที่ช่วยเหลือคดี ทั้งทนายความจากมูลนิธิศูนย์ทนายความมุสลิม สภาทนายความ และมูลนิธิผสานวัฒนธรรม รวมถึงนายกมลศักด์ ลีวาเมาะ สส.พรรคประชาชาติ ประธานคณะกรรมาธิการกฏหมายฯที่ช่วยเหลือทางกฎหมายกับชาวบ้านมาโดยตลอด



รวมถึงสังคมที่เปิดรับเข้าใจญาติ ส่วนที่ยังไม่เข้าใจและอยากให้คดีจบๆไป ขออย่าให้คิดแบบนั้นเพราะบาดแผลจากความไม่ยุติธรรมถูกฝังรากลึกไปแล้ว



พ.ต.อ.ทวี สอดส่อง รัฐมนตรีว่าการกระทรวงยุติธรรม ฝากถึงญาติคดีตากใบว่าไม่ต้องห่วงว่ารัฐจะฟ้องกลับหรือจะยึดคืนเงินเยียวยา เพราะไม่สามารถทำได้ในทางกฏหมายแล้ว และรัฐบาลไม่ทำเช่นนั้นแน่นอน เพราะแม้ญาติจะได้รับเงินเยียวยาไปแล้ว ตามระเบียบ ศอบต.ก็ไม่ได้ปิดกันเรื่องการฟ้องร้อง รวมถึงการฟ้องร้องของญาติศาลก็ได้ประทับรับฟ้องไปแล้ว จึงขอให้ญาติและประชาชนสบายใจและไว้วางใจได้



ในเวทีเสวนา รำลึก 20 ปีตากใบ ที่ Patani Art Space อ.หนองจิก จ.ปัตตานี มีการพูดคุยถึง ตากใบลมหายใจที่ลอยนวล หลังคดีตากใบหมดอายุความ โดยไม่มีผู้กระทำผิดเข้าสูกระบวนการยุติธรรม



นายอาดิลัน อาลีอิสเฮาะ ทนายความ มูลนิธิศูนย์ทนายความมุสลิม กล่าวว่า แม้จะไม่สามารถนำตัวผู้ต้องหาเข้าสู่กระบวนการยุติธรรมได้ แต่คดีตากใบได้เปิดการรับรู้ใหม่ของสังคม และ 14 ผู้ต้องหาคงไม่สามารถ ก้าวพ้นคำครหาตลอดชีวิต ว่ามีส่วนเกี่ยวข้องทำให้คน 85 คน ถึงแก่ความตาย และตอกย้ำวาทกรรม ถ้าไม่ผิดจะหนีทำไม ในขณะที่ญาติผู้ฟ้องคดีก็ทำดีที่สุดแล้ว ได้ใช้ความกล้าหาญทั้งหมดที่มีมาเข้าสู่กระบวนการยุติธรรม และขอบคุณทนายความที่ร่วมกันทำคดีนี้ ที่เหลือเป็นหน้าที่ของรัฐที่สร้างความเชื่อมั่นกลับมาให้ได้



นายซากี พิทักษ์คุมพล นักวิชาการด้านสันติวิธี กล่าวว่า ตากใบเป็นปัญหาเรื่องความจริง กับความยุติธรรม แม้จะสิ้นสุดอายุความลง โดยไม่มีคนรับโทษ ก็ควรมอบโล่ให้ญาติที่กล้ามาฟ้องเจ้าหน้าที่รัฐ จนทำให้เห็นวัฒนธรรมการลอยนวลพ้นผิดที่เป็นปัญหาของสังคมไทย และรัฐ ควรใช้โอกาสเหตุการณ์ตากใบ ชำระประวัติศาสตร์รอบใหม่ในจังหวัดชายแดนภาคใต้ เหมือนเมื่อ 20 ปีก่อน มีการตั้งคณะกรรมการอิสระเพื่อความสมานฉันท์ มาค้นหาความจริง เพื่อชำระประวัติศาสตร์ที่เกิดขึ้นในช่วง 20 ปี ที่ผ่านมา



รศ.เอกรินทร์ ต่วนศิริ นักวิชาการรัฐศาสตร์ กล่าวว่าคดีตากใบเดินทางมาถึงวันหมดอายุความ นอกจากญาติจะทำให้กระบวนการยุติธรรมในประเทศนี้ตื่นตัวแล้ว ยังทำให้ระบบนิติรัฐของสังคมนี้เป็นหนี้บุญคุณ ผู้คนที่นี่ที่ทำให้ระบบนิติรัฐไทย ฟื้นคืนกลับมาจากเหยื่อ ที่ทำให้ความจริงปรากฏ



นายรอมฎอน ปันจอร์ สส.พรรคประชาชน และนายกัณวีร์ สืบแสง สส.พรรคเป็นธรรม ให้กำลังใจญาติและประชาชนที่ทำเต็มที่แล้วเพื่อให้เกิดความยุติธรรม และปัญหาตากใบยังไม่จบ หลังจากนี้ต้องรับมือกับตากใบเอฟเฟ็ค ผลกระทบจากการลอยนวลพ้นผิด ซึ่งสภาผู้แทนราษฎรมีมติให้ตั้งอนุกรรมาธิการในคณะกรรมาธิการกฏหมาย จัดทำข้อเสนอแนะต่อรัฐบาลให้แล้วเสร็จภายใน 3 เดือน



นายนิมะตุลเลาะ บิน เสรี โฆษกคณะพูดคุยเพื่อสันติภาพ ขบวนการแนวร่วมปฏิวัติแห่งชาติ หรือบีอาร์เอ็น ยืนยันว่า BRN ไม่ได้อยู่เบื้องหลังการฟ้องร้องของญาติคดีตากใบ ในปี 2567 และไม่ได้อยู่เบื้องหลังการชุมนุมที่หน้า สภ.ตากใบ จ.นราธิวาส เมื่อวันที่ 25 ตุลาคม 2547 ซึ่งเป็นสิทธิการชุมนุมของประชาชนเพื่อเรียกร้องความเป็นธรรมอย่างสันติ แต่วิธีการสลายการชุมนุมของรัฐบาลสมัยนั้นอยู่นอกกรอบมนุษยธรรม และบีอาร์เอ็นเห็นด้วยที่ประชาชนต้องการความยุติธรรม



โฆษกคณะพูดคุยเพื่อสันติภาพ BRN เห็นว่าหลังคดีสิ้นสุดอายุความไปโดยที่ไม่มีใครเข้าสู่กระบวนการยุติธรรม ก็เป็นสิ่งที่ประชาชน และบีอาร์เอ็นเองจะมองหาช่องทางนำเรื่องนี้ไปสู่กระบวนการยุติธรรมอาญาระหว่างประเทศ และเป็นกังวลว่า หากปัญหาตากใบไม่สามาถแก้ไขได้ภายในกระบวนการยุติธรรมตามกฏหมายปกติ จะทำให้สถานการณ์ร้อนระอุขึ้น จนถึงไม่สามารถควบคุมสถานการณ์ได้ นี่คือข้อกังวลของเรา



นายนิมะตุลเลาะ บิน เสรี กล่าวด้วยว่า หากคดีตากใบไม่ได้รับการแก้ไขอย่างดี จะกระทบกับการพูดคุยเพื่อสันติภาพเพราะการละเมิดสิทธิมนุษยชนเป็นสาระสำคัญการพูดคุย