เร่งช่วยแรงงานเก็บผลไม้ป่าในต่างแดน ได้ค่าจ้างไม่เป็นธรรม พร้อมจ่อขึ้นแบล็กลิสต์บริษัท

ผู้แทนบริษัทประสานงานส่งแรงงานไทยไปเก็บผลไม้ป่าที่ประเทศฟินแลนด์ และสวีเดน ที่ทำถูกต้อง เข้าหารือกับกระทรวงแรงงาน ยืนยันคนไทยหลายพันคนที่ได้ประโยชน์จากการเก็บเบอร์รีในฟินแลนด์และสวีเดน ขอกำหนดมาตรการสร้างความเชื่อมั่น หลังมีแรงงานกลุ่มหนึ่งถูกจ้างงานไม่เป็นธรรม ขณะที่กระทรวงแรงงานเตรียมขึ้นแบล็กลิสต์บริษัทประสานงานจัดส่งแรงงานเก็บผลไม้ป่าที่ถูกดำเนินคดีค้ามนุษย์ในฟินแลนด์



นายสุชาติ ชมกลิ่น รัฐมนตรีว่าการกระทรวงแรงงาน เปิดเผยผลการหารือกับ ผู้แทนจากบริษัท เฟรนด์เบอร์รี่ บริษัท Great Berry และบริษัท ฟีนิกซ์ มิซ ซึ่งเป็นบริษัทที่ปฏิบัติตามมาตรการและจัดส่งแรงงานไทยไปเก็บผลไม้ป่าด้วยดี ไม่เคยพบกรณีร้องเรียนจากคนงานมาก่อน จึงมาหารือกับกระทรวงแรงงาน และกรมการจัดหางาน เพื่อหาวิธีป้องกันปัญหา และแลกเปลี่ยนแนวทางการทำงานที่จะทำให้เกิดความพอใจกันทุกฝ่าย ซึ่งจากการพูดคุยพบว่า คนงานที่มีรายได้หลังหักค่าใช้จ่ายต่ำกว่าเกณฑ์ ส่วนใหญ่เป็นแรงงานหน้าใหม่ที่ไม่เคยไปทำงานเก็บผลไม้ป่ามาก่อน และปัญหาที่เกิดขึ้นนั้นเกิดจากการสื่อสารระหว่างบริษัทนายจ้าง ผู้ประสาน และคนงาน และการบริหารจัดการซึ่งบริษัทที่เกิดปัญหาเป็นเพียงส่วนน้อยเท่านั้น โดยเฉพาะที่ประเทศฟินแลนด์ ได้มีความพยายามในการผลักดันให้มีการจ้างงานตามฤดูกาล แต่การเจรจายังไม่เป็นผล



สำหรับการช่วยเหลือแรงงานที่ได้รับรายได้น้อย ทางกรมการจัดหางานได้ประสานธนาคารธกส. เพื่อนำเงินที่ทางบริษัทผู้ประสานงานวางเป็นหลักประกันไว้ มาช่วยเหลือคนงานเก็บเบอร์รี่ฟินแลนด์ที่รายได้ไม่เป็นไปตามเกณฑ์ ให้กับแรงงานแต่ละคน ตามข้อมูลหลักฐานข้อเท็จจริงโดยจะโอนเข้าบัญชี ให้แรงงาน ภายในสัปดาห์นี้ นอกจากนี้กรมการจัดหางานและกรมสวัสดิการและคุ้มครองแรงงาน จะร่วมกันตรวจสอบสัญญาจ้างในปีหน้าให้ครอบคลุมการดูแลคนงานที่เจ็บป่วย หรือมีค่าใช้จ่ายจากการรักษาพยาบาลให้เข้มงวดยิ่งขึ้น



นายไพโรจน์ โชติกเสถียร อธิบดีกรมการจัดหางาน เปิดเผยว่า คนงานเก็บผลไม้ป่าประเทศฟินแลนด์ฤดูกาล ปี 2022 มีทั้งสิ้น 3,622 คน



เป็นคนงานเก่า 2,301 คน มีรายได้ต่ำกว่า 30,240 บาท จำนวน 40 คน หรือคิดเป็นร้อยละ 1.74 และเป็นคนงานใหม่ 1,361 คน มีรายได้ต่ำกว่า 30,240 บาท จำนวน 176 คน หรือคิดเป็นร้อยละ 12.93 นอกจากนี้กรมการจัดหางานยังมีการสำรวจรายได้หลังหักค่าใช้จ่ายพบว่า มีแรงงานที่รับรายได้หลังหักค่าใช้จ่าย 100,000 บาทขึ้นไป ร้อยละ 10.38 รายได้หลังหักค่าใช้จ่าย 5 หมื่นถึง 1 แสนบาท ร้อยละ 40.56 รายได้หลังหักค่าใช้จ่าย 30,000 – 50,000 บาท ร้อยละ 45.81 และรับรายได้หลังหักค่าใช้จ่ายต่ำกว่า 30,000 บาท ร้อยละ 3.25



ขณะที่ นายรัฐธรรมนูญ มีระหันนอก ผู้แทนบริษัท เฟรนด์เบอร์รี่ เปิดเผยว่า ตนเองเป็นผู้หนึ่งที่เริ่มจากการเป็นคนเก็บผลไม้ป่า ก่อนที่จะผันตัวมาเป็นผู้ประกอบการ ต้องยอมรับว่าปัญหาส่วนใหญ่มักมาจากการสื่อสารที่ไม่เพียงพอระหว่างบริษัทนายจ้าง/ผู้ประสาน และคนงานเก็บผลไม้ป่า ในปีที่ผ่านมาบริษัทมีการส่ง staff จำนวน 85 คน และส่งคนหางาน จำนวน 1,800 คน ซึ่งไม่มีแรงงานติดปัญหา หรือมาร้องเรียนแต่อย่างใด

จากประสบการณ์คนงานจะไปเก็บผลไม้ป่า กลุ่มละ 6-7 คนโดยมีคนเก่าที่รู้ป่า และมีความชำนาญเป็นหัวหน้ากลุ่ม ใน 1 กลุ่ม ควรจะมีคนเก่ารวมอยู่ 4 -5 คน เพื่อคอยแนะนำดูแลคนงานใหม่ นอกจากนี้สิ่งที่พบเสมอคือ แต่ละปีผลผลิตจะไม่เท่ากัน เนื่องจากการเก็บผลไม้ป่าสวีเดนและฟินแลนด์ เป็นการเก็บผลไม้ตามธรรมชาติ ในบางแคมป์ บางโซนก็อาจได้ผลผลิตต่างกันด้วย จึงต้องทำความเข้าใจกับแรงงานใหม่ให้มาก



ขณะที่นายสมยศ พฤกษาเกษมสุข นักเคลื่อนไหวด้านสิทธิแรงงาน นำ 3 คนงานเก็บเบอร์รี่ในสวีเดน เดินทางมาที่กระทรวงแรงงาน เพื่อร้องทุกข์หลังไม่ได้รับค่าจ้างตามที่ตกลงไว้ โดยพบว่า คนงานเก็บเบอร์รี่ในสวีเดน ไม่ได้รับเงินค่าจ้างตามที่ระบุไว้ในสัญญาจ้าง ปัญหาอยู่ที่สัญญาจ้างไม่เป็นธรรม และค่าใช้จ่ายเกินจริงที่คนงานต้องแบกรับ จึงอยากเสนอให้กระทรวงแรงงานจัดส่งคนงานในรูปแบบรัฐต่อรัฐ โดยไม่ผ่านบริษัทผู้ประสานงาน