นพ.ศุภกิจ ศิริลักษณ์ อธิบดีกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ เผยว่า กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ได้ทำการทดสอบภูมิคุ้มกันหลังฉีดวัคซีนต่อไวรัสสายพันธุ์เดลตาและโอมิครอน ด้วยวิธี Plaque Reduction Neutralization Test (PRNT) คือ การเจาะเลือดของผู้รับวัคซีนสูตรต่าง ๆ มาแล้ว 2 สัปดาห์ ซึ่งเป็นช่วงที่ภูมิคุ้มกันขึ้นมากพอ

นพ.ศุภกิจ กล่าวต่อว่า โดยมาปั่นแยกเอาซีรั่ม แล้วมาทดสอบกับไวรัสโควิดที่เพาะเลี้ยงในจานทดลองที่มีเชื้อเดลตาและโอมิครอน โดยจะเจือจางซีรั่มลงไปเป็นเท่าตัวจนกว่าจะสามารถฆ่าไวรัสลงได้ครึ่งหนึ่งจึงจะหยุด ซึ่งเป็นระดับสุดท้ายที่น่าจะป้องกันการติดเชื้อไวรัสได้ โดยมีการทดสอบภูมิคุ้มกันจากวัคซีนทั้งหมด 8 สูตรที่มีการใช้ในประเทศไทย คือ

ซิโนแวค-แอสตร้าเซนเนก้า (SV-AZ)

แอสตร้าเซนเนก้า 2 เข็ม (AZ-AZ)

ไฟเซอร์ 2 เข็ม (Pf-Pf)

ซิโนแวค-ไฟเซอร์ (SV-PF)

แอสตร้าเซนเนก้า-ไฟเซอร์ (AZ-Pf)

ซิโนแวค 2 เข็มตามด้วยแอสตร้าเซนเนก้า (SV-SV-AZ)

ซิโนแวค 2 เข็ม ตามด้วยไฟเซอร์ (SV-SV-Pf)

แอสตร้าเซนเนก้า 2 เข็มตามด้วยไฟเซอร์ (AZ-AZ-Pf)

ผลการทดสอบพบว่า วัคซีนทุกสูตรจัดการกับเชื้อสายพันธุ์เดลตาได้ค่อนข้างดี แต่เมื่อเจอกับสายพันธุ์โอมิครอนกลับลดลงทุกสูตร สอดคล้องกับข้อสันนิษฐานว่า การกลายพันธุ์ของโอมิครอนน่าจะหลบวัคซีนได้มาก ซึ่งหลายประเทศดำเนินการทดสอบก็ลักษณะใกล้เคียงกัน

ทั้งนี้ หลักการของวัคซีนทั่ว ๆ ไปในอดีต ถ้าค่าภูมิคุ้มกันระดับอยู่ที่ 1 ต่อ 10 จะป้องกันโรคได้ แต่สำหรับโรคโควิดยังไม่มีค่าที่ออกมาแน่ชัด แต่เบื้องต้นผลทดสอบภูมิคุ้มกันต่อโอมิครอนนั้น แบ่งเป็น 2 กลุ่ม คือ กลุ่มที่ฉีดวัคซีนสองเข็ม จะพบว่าภูมิคุ้มกันอยู่ในระดับปริ่มของระดับ 1 ต่อ 10 ไม่ได้สูงมากนัก แม้กระทั่งไฟเซอร์ 2 เข็มยังอยู่ที่ 19.17 จึงป้องกันโอมิครอนได้ไม่มาก ส่วนกลุ่มฉีดสามเข็มพบว่าภูมิคุ้มกันขึ้นไปสูงมาก

“เมื่อเทียบการจัดการกับเดลตาและโอมิครอนแล้ว ถือว่าการจัดการของภูมิคุ้มกันต่อโอมิครอนลดลงไปมาก อย่างซิโนแวค-แอสตร้าเซนเนก้า ภูมิต่อเดลตาสูง 201.9 แต่โอมิครอนเหลือ 11.63 ถือว่าหายไป 17 เท่า บ่งบอกว่าสูตร 2 เข็มเริ่มไม่ค่อยดีแล้ว จึงต้องฉีดเข็มกระตุ้นในคนที่ครบกำหนด” นพ.ศุภกิจ กล่าว

สำหรับผลการทดสอบภูมิคุ้มกันของวัคซีนต่อสายพันธุ์เดลตาและโอมิครอนมี ดังนี้

1.สูตร SV-AZ ต่อเดลตาอยู่ที่ 201.9 ต่อโอมิครอนอยู่ที่ 11.63 หรือลดลง 17.35 เท่า

2.สูตร AZ-AZ ต่อเดลตาอยู่ที่ 226.9 ต่อโอมิครอนอยู่ที่ 23.81 หรือลดลง 9.53 เท่า

3.สูตร Pf-Pf ต่อเดลตาอยู่ที่ 189.4 ต่อโอมิครอนอยู่ที่ 19.17 หรือลดลง 9.88 เท่า

4.สูตร SV-Pf ต่อเดลตาอยู่ที่ 581.1 ต่อโอมิครอนอยู่ที่ 21.70 หรือลดลง 26.77 เท่า

5.สูตร AZ-Pf ต่อเดลตาอยู่ที่ 388.2 ต่อโอมิครอนอยู่ที่ 21.21 หรือลดลง 18.3 เท่า

6.สูตร SV-SV-AZ ต่อเดลตาอยู่ที่ 368.1 ต่อโอมิครอนอยู่ที่ 71.64 หรือลดลง 5.14 เท่า

7.สูตร SV-SV-Pf ต่อเดลตาอยู่ที่ 729.3 ต่อโอมิครอนอยู่ที่ 282.5 หรือลดลง 2.58 เท่า

8.สูตร AZ-AZ-Pf ต่อเดลตาอยู่ที่ 691.1 ต่อโอมิครอนอยู่ที่ 222.9 หรือลดลง 3.1 เท่า

รับชมผ่านยูทูปได้ที่ : https://youtu.be/UXicPhz3kyY