วิกฤตราคาเนื้อหมูแพงเป็นประวัติการณ์นำมาสู่การหาต้นเหตุดังกล่าว กระทั่งน้ำหนักของปัญหานี้มุ่งไปที่การระบาดของไวรัสในสุกร และแม้ว่ากรมปศุสัตว์จะไม่เปิดเผยชัดเจน แต่เกษตรกรบางพื้นที่ ก็เชื่อเช่นนั้นไปแล้วว่า โรคระบาดอหิวาต์แอฟริกาในสุกร หรือ ASF ซึ่งทำให้สุกรตายยกฟาร์มเกือบทั้งประเทศ คือสาเหตุให้สุกรขาดตลาด และราคาก็สูงขึ้น และเรียกร้องให้หน่วยงานรัฐยอมรับข้อเท็จจริง เพื่อแก้ปัญหาให้ถูกจุดด้วย



ฟาร์มสุกรของนายโยธิน จุลขันธ์ ชาวบ้านเลือก อำเภอโพธาราม จังหวัดราชบุรี เหลือสุกรรอดตายอยู่ 50 ตัว จากที่มีอยู่ทังหมด 2 พันตัว ที่เหลือจากนั้น ตายเพราะโรคระบาดเกือบทั้งหมดและทำให้เสียหายหนัก โดยตัวที่ตายได้ฝังกลบตามวิธีเพื่อป้องกันเชื้อโรคกระจาย



รองประธานสหกรณ์การเกษตรและปศุสัตว์ จังหวัดราชบุรี เปิดเผยว่าที่โพธาราม มีอาชีพเลี้ยงสุกรมากเป็นอันดับสามรองของจังหวัดรองจากอำเภอปากท่อ และจอมบึง ส่วนใหญ่เป็นรายย่อย โดยขึ้นทะเบียนกรมปศุสัตว์ 90 รายและ อีก 500 ราย เลี้ยงในครอบครัว รวมแม่พันธุ์สุกร ราว 2 หมื่นตัว



ข้อเท็จจริงที่ถูกเปิดเผย คือสุกรในฟาร์มที่ทะยอยตายตั้งแต่ปีที่แล้ว มีอาการไข้สูง ซคม ไม่กินอหาร ท้องเสีย หอบ ผิวหนังเป็นผื่นแดง และแท้งลูก ซึ่งไม่ใช่อาการของโรค PRRS หรือเพิร์ศ และไม่ใช่อาการของโรคอหิวาต์สุกร หรือ CSF แต่เชื่อว่าเป็นโรคอหิวาต์แอฟฟริกาในสุกร หรือ ASF ซึ่งมีอาการรุนแรงกว่าและไม่มีวัคซีน



ในมุมมองของเกษตรกรกลุ่มนี้คือต้องเปิดเผยข้อเท็จจริงเรื่องโรคระบาด เพราะไม่เหลือสุกรให้ต้องกังวล และมาตรการช่วยเหลือทั้งหามส่งสุกรออกนอกประเทศ หรือลดราคาอาหารสุกร ต่างไม่สอดคล้องกับความจริง ที่ไม่เหลือสุกรให้ส่ง หรือสุกรที่จะกินอาหาร แม้จะถูกลง เพราะโรคระบาด คร่าชีวิตไปสุกรไปมากแล้ว



หนึ่งในข้อเสนอของนายถาวร คือนอกจากรัฐจะยอมรับเรื่องโรคระบาดเพื่อแกปัญหาแล้ว ยังต้องสร้างความไว้วางใจเรื่องการป้องกันโรคระบาดนีใหได้ เพื่อให้เกษตรกรวางใจและกลับมาเลี้ยงอีกรอบ จะทำให้สุกรเพิ่มขึ้นในอีก 8-9 เดือน จากนั้นราคาจะลดลง



นางรัชนีกร หนองน้ำ ชาว ต.โคกสี อ.เมือง ขอนแก่น เป็นคนหนึ่งที่เคยประสบปัญหานี สุกรทั้งแม่พันธุ์และลูกขุน เกือบ 80 ตัว ตายเพราะโรคระบาดเมื่อกลางปีที่แล้ว ช่วงดังกล่าว แม้แต่สัตวแพทย์ก็ไม่กล้าเข้าใกล้ฟาร์ม เพราะกลัวจะนำเชื้อโรคกลับไปติดฟาร์มอื่นๆ ขณะที่ชนิดของโรคตอนนัน ได้รับคำบอกกล่าวแต่เพยีงว่าเปนโรคเพิร์ส



ตอนนี้นางรัชนีกร ทดลองนำลูกสุกรไม่ถึง 50 ตัว กลับมาทดทองเลี้ยงใหม่ โดยยอมรับว่า ราคาสุกรที่สูงขึ้นเป็นแรงจูงใจ แต่ก็ยังไม่มั่นใจว่าโรคระบาดดังกล่าวจะวบคุมได้หรือไม่ จึงทดลองเลี้ยงแต่เพียงน้อยก่อน หากทิศทางหรือนโยบายของรัฐชัดเจน ก็จะตัดสินใจอีกครังว่าจะเพิ่มปริมาณสุกรอีกหรือไม่