"ไอติม" ตั้ง 3 ข้อสังเกต กกต. จัดพื้นที่สังเกตการณ์เลือก มองสมัคร สว.น้อยทำแข่งขันไม่เข้มข้น

วันนี้ (9 มิ.ย. 2567) นายพริษฐ์ วัชรสินธุ สส.บัญชีรายชื่อ โฆษกพรรคก้าวไกล ในฐานะประธานกรรมาธิการ (กมธ.) การพัฒนาการเมือง การสื่อสารมวลชน และการมีส่วนร่วมของประชาชน สภาผู้แทนราษฎร เดินทางไปสังเกตการณ์เลือก สว.ระดับอำเภอ ที่สำนักงานเขตจตุจักร โดยเขตนี้มีผู้สมัครกว่า 90 คน


นายพริษฐ์ เข้าสังเกตการณ์สักระยะ ก่อนให้สัมภาษณ์ต่อสื่อมวลชน โดยออกตัวว่าตนไม่ได้มาในนามพรรคก้าวไกล หรือพรรคการเมืองใด แต่มาในนาม กมธ.พัฒนาการเมืองฯ ที่ติดตามการเลือก สว.ชุดใหม่มาอย่างต่อเนื่อง เราก็มีเป้าหมายอยากให้กระบวนการคัดเลือก สว.ชุดใหม่ ดำเนินการด้วยความราบรื่น เป็นไปตามกรอบเวลาตามที่ได้มีการแถลงออกมา รวมถึงการดำเนินการด้วยความโปร่งใส ประชาชนมีส่วนร่วมมากที่สุด


วันนี้อยู่ในขั้นตอนการคัดเลือกระดับอำเภอ ซึ่งเป็นรอบแรก กมธ.ก็กระจายตัวกันไปในหลายพื้นที่ทั่วประเทศ สาเหตุที่ตนมาที่เขตจตุจักร เนื่องจากเป็นเขตที่มีผู้สมัครสูงเป็นอันดับต้น ๆ ของ กทม. ถ้าจำไม่ผิดมีผู้สมัครเกิน 90 กว่าคนเพียง 3 เขตเท่านั้น


ตนมีข้อสังเกตได้แก่

1.เราอยากเห็นการจัดพื้นที่สังเกตการณ์ที่ใกล้ชิดกว่านี้ อย่างเขตจตุจักร มีการจัดสรรพื้นที่เฉพาะก็จริง แต่การจะไปสังเกตว่าการนับคะแนนเป็นเช่นไร หรือป้ายที่ติดตามกระดานต่าง ๆ ยังทำได้ค่อนข้างยาก แม้จะมี CCTV แต่ก็ไม่ได้ครอบคลุมทั้งหมด นอกจากนี้ยังมีการเผยแพร่แค่ภาพ แต่ไม่ได้เผยแพร่เสียง ดังนั้นจึงบทเรียนหนึ่งที่เราอยากเรียกร้องไปยังกกต.ในการจัดการเลือกระดับจังหวัด


"ผมได้รับแจ้งมาว่าการคัดเลือกระดับอำเภอ มาตรฐานการจัดพื้นที่สังเกตการณ์ไม่ได้เหมือนกัน มีบางพื้นที่ที่อนุญาตให้ประชาชน ผู้สังเกตการณ์ ไปดูกระบวนการนับคะแนนหรือเอกสารบนบอร์ดได้ บางพื้นที่ก็เป็นเหมือนที่เราเห็นในวันนี้ คือมีพื้นที่เฉพาะ แต่ว่าไม่อนุญาตให้เข้าไปข้างใน และบางพื้นที่ที่ให้ดูแต่ข้างนอกเฉพาะกล้องวงจรปิดอย่างเดียว" นายพริษฐ์ กล่าว


2.มาตรฐานการปฏิบัติบางอย่างของเจ้าหน้าที่ยังไม่เหมือนกัน เช่น มีการจับสลากว่าสายหนึ่งจะมีกลุ่มไหนบ้างแล้ว แนวปฏิบัติว่าจะให้ผู้สมัครในสายเดียวกันได้มีการพูดคุยกัน แนะนำตัวกันหรือไม่ นานเท่าไหร่ เท่าที่ตนทราบแต่ละหน่วยยังปฏิบัติไม่เหมือนกัน ตนคิดว่าความคงเส้นคงวาของแต่ละหน่วยก็คงเป็นสิ่งที่สำคัญและสามารถนำไปปรับใช้ได้ในการเลือกระดับจังหวัด


3.จำนวนผู้สมัครในภาพรวมค่อนข้างน้อย อยู่ที่ประมาณ 40,000 กว่าคน ตนคิดว่าวันนี้สะท้อนให้เห็นชัด ขนาดเขตจตุจักรเองที่มีผู้สมัครเยอะแล้วใน กทม. ปรากฏว่าในการแบ่ง 20 กลุ่มอาชีพ มี 1 กลุ่มที่ไม่มีคนสมัครเลย และมีแค่ 8 กลุ่มที่ต้องคัดเลือกกันเองในกลุ่ม ที่เหลือไม่ต้องคัดเลือก เนื่องจากมีผู้สมัครน้อยกว่า 5 คน ทำให้ตนคิดว่าไม่ได้เกิดการแข่งขันที่เข้มข้นเพียงพอ


เมื่อถามว่าข้อครหาเรื่องการจ้างคนมาลงสมัครหรือการฮั้ว พบปัญหามากน้อยแค่ไหน และควรจะทำอย่างไร นายพริษฐ์ กล่าวว่า เป็นข้อร้องเรียนที่เราได้รับเข้ามาเรื่อย ๆ หรือประชาชนเองก็แสดงออกในสื่อสาธารณะ ตนคิดว่าข้อครหานี้มีหลายระดับ รุนแรงที่สุดคือการว่าจ้าง รองลงมาคือการจัดตั้งเครือข่าย ซึ่งทั้งหมดนี้ถือว่าผิดกฎหมาย ตนอยากให้ กกต.ดำเนินการอย่างจริงจังและรวดเร็ว เพื่อให้ค้นหาข้อเท็จจริงที่เกิดขึ้นและจะได้ไม่กระทบต่อปฏิทินคัดเลือก สว. ที่ต้องเดินหน้าต่อ


ส่วนในระยะยาว ต้องถามว่าจำเป็นต้องมีวุฒิสภาหรือไม่ เพราะหลายประเทศทั่วโลกก็เป็นรัฐเดี่ยวระบบรัฐสภาในระบอบประชาธิปไตย ก็ใช้ระบบสภาเดี่ยว มีแค่สภาผู้แทนราษฎร แต่หากจะมี สว. ที่มีอำนาจสูงเหมือนในประเทศไทย สามารถร่วมพิจารณาแก้ไขรัฐธรรมนูญ รับรองตุลาการศาลรัฐธรรมนูญ ผู้ดำรงตำแหน่งในองค์กรอิสระ ก็ควรจะต้องมาจากการเลือกตั้งที่ประชาชนมีส่วนร่วม ไม่ใช่การคัดเลือกด้วยกันเอง


เมื่อถามว่าสุดท้ายแล้วจะได้ สว.ที่ตอบโจทย์สอดคล้องกับหน้าที่และอำนาจหรือไม่ นายพริษฐ์ กล่าวว่า อย่างที่ตนบอกว่าตนไม่เห็นด้วยกับโครงสร้างอำนาจที่มาของ สว.ที่เป็นอยู่ ดังนั้นในมุมมองส่วนตัว ตนหวังว่า กระบวนการที่เกิดขึ้นในวันนี้จะเป็นครั้งเดียวและครั้งสุดท้ายในการเมืองไทย และคิดว่าการออกแบบรัฐสภาที่ตอบโจทย์มากกว่าต้องคิดว่าประเทศไทยจำเป็นต้องมีวุฒิสภาหรือไม่ และหากมี จะออกแบบโครงสร้าง ที่มา และอำนาจอย่างไร


เมื่อถามว่า กกต. ยังให้ความมั่นใจเรื่องการฮั้วว่าสามารถจัดการได้ มองว่าจะมีการเล็ดลอดหรือไม่ นายพริษฐ์ ระบุว่า คงเป็นสิ่งที่ต้องพิจารณาเป็นรายกรณี เราก็เห็นการตั้งข้อสังเกตและข้อร้องเรียนในเรื่องนี้เยอะ กกต. ก็ต้องเอาจริงเอาจังในการจัดสรรบุคลากรให้เพียงพอในการสืบค้นเรื่องดังกล่าว เพื่อให้แก้ไขปัญหาได้โดยไม่กระทบภาพรวมในการเลือก สว. พร้อมย้ำว่าเรื่องร้องเรียนที่ กมธ.พัฒนาการเมืองฯ ได้รับ ส่วนใหญ่เป็นการตั้งข้อสังเกตมากกว่า ซึ่งสอดคล้องกับที่ปรากฎในสื่อสาธารณะ ตนจึงยังไม่ด่วนสรุปว่ามีการจัดตั้งหรือการฮั้ว