“จิสด้า” เผยภาพดาวเทียมพิกัดน้ำมันดิบรั่ว "อ.ธรณ์" วิเคราะห์สถานการณ์ หวังไม่สร้างผลกระทบมากนัก

หลังจาก ที่ GISTDA ได้รับแจ้งจากกรมเจ้าท่า ภายใต้แผนการทำงานของคณะกรรมการจัดการมลพิษทางน้ำเนื่องจากน้ำมันและเคมีภัณฑ์ หรือ กจน. เมื่อวันจันทร์ที่ 4 กันยายน 2566 เกิดเหตุท่อแตกระหว่างทำการขนถ่ายสินค้าให้กับเรือบริเวณทุ่นรับน้ำมันกลางทะเล SBM-2 ของ บริษัทไทยออยล์ จำกัด (มหาชน) บริเวณทะเลอ่าวไทย อำเภอศรีราชา จังหวัดชลบุรี ทำให้น้ำมันรั่วไหล ซึ่งอยู่ห่างจากชายฝั่งท่าเรือศรีราชาไปทางทิศตะวันตก ประมาณ 10 กิโลเมตร และอยู่ห่างจากเกาะค้างคาวไปทางทิศตะวันตกเฉียงใต้ประมาณ 4.3 กิโลเมตร เมื่อวันที่ 3 กันยายน 2566 เวลา 21.30 น. ตามการรับแจ้ง


GISTDA ใช้ภาพจากดาวเทียม COSMO-SkyMed บันทึกภาพเมื่อวันอังคารที่ 5 กันยายน 2566 เวลา 06.04 น. เพื่อตรวจสอบคราบน้ำมันที่ลอยอยู่ในทะเล พบคราบน้ำมันมีลักษณะเป็นฟิล์มน้ำมันบาง ๆ (Sheen oil หรือ Thin oil) (กรอบสีแดง) ลอยอยู่บริเวณใกล้เกาะขามใหญ่ เกาะค้างคาว และบริเวณทิศตะวันออกของเกาะสีชัง


ซึ่งสอดคล้องกับภาพถ่ายอากาศยานจากศูนย์ควบคุมการปฏิบัติการขจัดมลพิษทางน้ำเนื่องจากน้ำมัน ทั้งนี้ ข้อมูลจากการวิเคราะห์ ทาง GISTDA ได้ส่งต่อให้กับศูนย์ควบคุมการปฏิบัติการขจัดมลพิษทางน้ำ เนื่องจากน้ำมันสำหรับใช้วางแผน ติดตาม ตรวจสอบ และขจัดคราบน้ำมันในพื้นที่ต่อไปแล้ว


ด้าน ดร.ธรณ์ ธำรงนาวาสวัสดิ์ นักวิชาการด้านทะเลและสิ่งแวดล้อม ได้โพสต์เฟซบุ๊กส่วนตัว อัปเดตสถานการณ์น้ำมันรั่วศรีราชา โดยใช้ภาพและข้อมูลจาก GISTDA มาอธิบาย ระบุว่า ภาพที่เห็นคือภาพดาวเทียม ถ่ายเมื่อ 06.00 เช้าวันนี้ จะเห็นว่ามีคราบน้ำมันกระจายเป็นหย่อม ๆ


มีภาพถ่ายทางอากาศยืนยันจุดที่วิเคราะห์ว่าเป็นคราบน้ำมันหย่อมแรกอยู่ในภาพล่างสุดซ้ายคือเกาะค้างคาว มีภาพทางอากาศเห็นคราบน้ำมันในอ่าวเล็กๆ ทางเหนือ บริเวณนั้นมีปะการังน้ำตื้นครับ คณะประมงเพิ่งสำรวจไปเมื่อไม่นานนี้


คราบน้ำมันยังอยู่บริเวณฝั่งตะวันออกเกาะสีชัง แต่จุดที่อยากให้ดูคือภาพซ้ายบนสุด ตรงนั้นมีเกาะเล็ก ๆ อยู่หลายเกาะ มีปะการังน้ำตื้น เช่น เกาะร้านดอกไม้ คณะประมงเพิ่งสำรวจไปอีกเช่นกัน


เกาะนี้ยังเป็นจุดฟื้นฟูปะการังของกรมทะเล ต่อเนื่องมาจากเหตุการณ์เรือชนแนวปะการังเมื่อสมัยก่อน คราวนี้มาดูภาพด้านขวา มีภาพเดียวแสดงหย่อมน้ำมันเล็กๆ ที่กำลังลอยอยู่ระหว่างเกาะสีชังกับศรีราชา


ดูจากทิศทางกระแสน้ำและคลื่นลม โดยใช้ข้อมูลเรดาร์ชายฝั่งของ GISTDA คราบจะลอยไปทางตะวันออกเฉียงเหนือ เข้าสู่ฝั่งศรีราชา คราบน้ำมันกระจายเป็นหย่อมแบบนี้หมายความว่าจะทยอยขึ้น การตรวจสอบดีที่สุดคือตามชายหาด เพื่อดูคราบน้ำมันหรือก้อนน้ำมันดิน


พื้นที่คือเกาะค้างคาว เกาะสีชังตะวันออก ชายฝั่งศรีราชา บางพระ และบริเวณใกล้เคียง เนื่องจากน้ำมันกระจายเป็นหย่อม เข้าฝั่งเร็วช้าต่างกัน การติดตามอาจต้องใช้เวลาหลายวัน นับตั้งแต่เที่ยงนี้เป็นต้นไป


การกำจัดคราบใช้ 2 วิธีคือทุ่นกัก และสารช่วยกำจัด แต่น้ำมันที่ลอยกระจายเป็นหย่อม อีกทั้งคลื่นลม อาจทำได้ยากหน่อย กรมควบคุมมลพิษอนุมัติสาร 4,500 ลิตร สอดคล้องกับปริมาณน้ำมันตามที่แจ้ง (1:10) ถือว่าไม่สับสนเมื่อเทียบกับครั้งก่อน


คณะประมงมีสถานีแถวฝั่งศรีราชา ตอนนี้เราออกเก็บข้อมูลล่วงหน้าเท่าที่ทำได้ไว้แล้ว ยังมีของหน่วยงานอื่นๆ เช่น กรมทะเล กรมควบคุมมลพิษ ฯลฯ หวังเป็นอย่างยิ่งว่า ผลกระทบครั้งนี้จะไม่มากมาย ทั้งต่อระบบนิเวศ (แนวปะการัง) และต่อกิจการของพี่น้องริมชายฝั่ง สำหรับการแก้ปัญหา และล้อมคอกที่ยังล้อมไม่สำเร็จ คงต้องว่ากันต่อไป ตอนนี้ขอปัญหาเฉพาะหน้าก่อน จะนำมาเล่าให้ฟังเป็นระยะ