'กรมอนามัย' เตือนอย่าหลงเชื่อ นำ 'ปลาเหล็ก' มาปรุงอาหาร ช่วยแก้โรคโลหิตจางไม่จริง!

กรมอนามัย เตือนอย่าหลงเชื่อการแชร์ข้อมูลปลาเหล็กและกระทะเหล็กช่วยเพิ่มธาตุเหล็ก จากการปรุงประกอบอาหาร เพราะ ยังไม่มีประสิทธิภาพเพียงพอ ป้องกันโรคโลหิตจางจากปัญหาขาดธาตุเหล็ก


จากโพสต์ที่ขายสินค้ากระทะเหล็กเผาแท้ เผาด้วยความร้อนสูง กระทะเหล็กมีธาตุเหล็ก ช่วยเพิ่มธาตุเหล็กในอาหาร ใครชอบทำกับข้าวทานเองแนะนำเลย คุ้มมาก


เรื่องนี้ ดร.นายแพทย์สราวุฒิ บุญสุข รองอธิบดีกรมอนามัย กล่าวว่า เป็นการส่งต่อข้อมูลที่อวดอ้างสรรพคุณ ว่ามีธาตุเหล็กและช่วยเพิ่มธาตุเหล็กในอาหาร ถือเป็นการโฆษณาเกินจริง เพราะยังไม่มีงานวิจัยใดสามารถยืนยันได้


สาเหตุหลัก ที่ผู้ปรุงอาหารนิยมนำกระทะเหล็กมาใช้ปรุงประกอบอาหาร เพราะร้อนเร็ว ให้ความร้อนสูง ใช้เวลาปรุงน้อย แต่ข้อเท็จจริงคือ ความร้อนสูงที่ใช้ ในการปรุง จะทำให้อาหารไขมันสูงบางชนิด ก่อให้เกิดสารเคมีที่ไม่ดีต่อสุขภาพ หากไม่ระวังให้ดี อาจทำให้อาหารไหม้ได้ง่าย ดังนั้น การปรุงอาหารด้วยกระทะเหล็กจะดีต่อสุขภาพหรือไม่ ขึ้นอยู่กับอาหารหรือวัตถุดิบที่ใช้ ปริมาณ และชนิดของน้ำมันที่ใช้ในการปรุงอาหารอีกด้วย


ส่วนกรณีการแชร์ต่อ ปัญหาการขาดธาตุเหล็ก โดยมีข้อมูลงานวิจัย ที่ระบุว่าการนำปลาเหล็กลงไปร่วมปรุงประกอบอาหาร เพื่อจะช่วยเพิ่มธาตุเหล็กในอาหารนั้น ดร.นายแพทย์สราวุฒิ อธิบายว่า จากข้อมูลเชิงวิชาการ พบว่า ปลาเหล็กที่เตรียมตามสูตร (Lucky Iron Fish) สามารถให้ธาตุเหล็ก เมื่อต้มในน้ำเดือดได้จริง แต่ผลจากการวิจัย ชี้ให้เห็นว่า การดูดซึมในร่างกายที่นำธาตุเหล็กไปใช้ (Iron Bioavailability) น้อยมาก /เมื่อเทียบกับการได้รับวิตามินเสริมธาตุเหล็ก Ferrous Sulfate จึงไม่พบการเพิ่มขึ้นของระดับเฟอร์ริติน (Ferritin) ที่เป็นโปรตีนที่จับกับธาตุเหล็กในเม็ดเลือดแดง ซึ่งจะช่วยแก้ปัญหาการขาดธาตุเหล็กหรือโรคโลหิตจางได้ ดังนั้นปลาเหล็กจึงไม่มีประสิทธิภาพเพียงพอ ในการป้องกันแก้ไขปัญหาโลหิตจาง จากการขาดธาตุเหล็ก


ขณะที่ ดร.เจษฎา เด็ดดวงบริพันธุ์ จากคณะวิทยาศาสตร์ จุฬาฯ ได้โพสต์ เรื่องนี้ไว้เช่นกัน โดยเฉพาะภาชนะที่ทำจากเหล็ก ต่อระดับธาตุเหล็กในอาหารและระดับของฮีโมโกลบินในเลือด ซึ่งเคยรีวิวงานวิจัยไปแล้ว ถึง 13 เรื่อง พบว่า 4 เรื่อง ที่รายงานถึงระดับของฮีโมโกลบินในเลือดเพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญ (จากการใช้ภาชนะที่ทำจากเหล็ก) พบว่า เพิ่มขึ้น แต่เพียงเล็กน้อย /ขณะที่ธาตุเหล็กในอาหารและอยู่ในรูปที่ร่างกายนำไปใช้ได้นั้น เพิ่มขึ้นอย่างมีนัยยะสำคัญ เมื่อใช้ภาชนะที่ทำจากเหล็ก ดังนั้นวิธีการเช่นนี้ สามารถนำไปเป็นกลยุทธที่จะลดปัยหาโรคโลหิตจาง อันเกิดจากการขาดธาตุเหล็กได้


ส่วนเรื่องปลาเหล็ก เสริมธาตุเหล็ก ในเพจ ต่างประเทศ ดร.เจษฎา โพสต์ว่า เป็นผลงานวิจัยของ Dr.Christopher Charles จากแคนาดา ที่พยายามช่วยแก้ปัญหาโรคขาดโลหิตจางในประเทศกัมพูชา จากการขาดธาตุเหล็ก ส่งผลต่อสมองช้า โดยเฉพาะในผู้หญิงตั้งครรภ์จะยิ่งเป็นอันตราย


วิธีง่ายๆคือ เอาไปต้มกับน้ำแกง อย่างน้อย 10 นาที ซึ่งถ้าใช้ทุกๆวัน จะสามารถให้ธาตุเหล็กได้ถึง 75 เปอร์เซ็นต์ ของร่างกายที่ต้องการในแต่ละวัน ซึ่งผลทดลองเบื้องต้น หลายร้อยหมู่บ้านในกัมพูชา พบว่าช่วยได้กว่าครึ่งหนึ่ง ไม่เป็นโรคโลหิตจาง หลังจากผ่านไป 12 เดือน


ในช่วงท้ายโพสต์ อาจารย์ยังบอกด้วยว่า ถ้าใครกินพวกซีเรียล หรือบะหมี่กึ่งสำเร็จรูป เป็นประจำจะทราบดีว่า เค้าผสมผงเหล็กขนาดจิ๋วลงไปเสริมคุณค่าทางอาหารอยู่แล้วด้วย

รับชมได้ทางยูทูบ :  https://youtu.be/PkDAHjIrjpE