พระราชสำนัก
สารคดีพระราชดำริพลิกฟื้นผืนดิน สู่ 'วันดินโลก'
โดย
5 ธ.ค. 2562
438 views
5 ธันวาคมของทุกปี นอกจากจะเป็นวันคล้ายวันพระบรมราชสมภพในหลวงรัชกาลที่ 9 แล้ว ยังเป็นวันสำคัญที่สหประชาชาติ ประกาศยกย่องให้เป็นวันดินโลก เพื่อน้อมรำลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณ นักวิทยาศาสตร์ดินเพื่อมนุษยธรรม พระองค์แรก และพระองค์เดียวของโลก ที่ทรงมีพระอัจฉริยภาพด้านการพัฒนาและอนุรักษ์ทรัพยากรดิน ทรงศึกษาค้นคว้าวิธีการแก้ปัญหาดิน ช่วยยกระดับคุณภาพชีวิตของเกษตรกร จนเป็นที่ประจักษ์ไปทั่วโลก
พื้นดินทุกหย่อมหญ้า แม้ว่าแห้งแล้งหรือทุรกันดานเพียงใด พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร เสด็จพระราชดำเนินไปทรงเยี่ยมราษฎรทุกพื้นที่ เพื่อทรงรับทราบถึงปัญหาด้วยพระองค์เอง และทรงทุ่มเทพระวรกาย เพื่อวางแนวทางแก้ไข
พระองค์ทรงให้ความสำคัญกับทรัพยากรดินอย่างมาก หากดินเสื่อมโทรม เกษตรกรจะไม่สามารถเพาะปลูกได้ แต่เดิม ที่ดินมีปัญหากว่า 1 ล้านไร่ หนึ่งในนั้นคือ ดิน บนเขาชะงุ้ม อำเภอโพธาราม จังหวัดราชบุรี ซึ่งเคยมีสภาพเป็นภูเขาหัวโล้น พระองค์ได้มีพระราชกระแสรับสั่ง ให้จัดตั้งเป็นโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ ดังพระราชดำรัส ความตอนหนึ่งว่า
"ให้ช่วยดูแลป่า อย่าไปรังแก ถ้าปล่อยทิ้งไว้ ไม่ให้ใครรบกวน ระยะเวลา30 -40 ปี ป่าแห่งนี้จะฟื้นคืนสภาพจากป่าเต็งรังเป็นป่าเบญจพรรณ" ซึ่งคือการปลูกป่าโดยไม่ต้องปลูก และปล่อยให้ขึ้นเองตามธรรมชาติ
การผลิกฟื้นดินลูกรัง ให้กลายเป็นป่าที่อุมดมสมบูรณ์ คือ การวางแผนจัดระบบปลูกพืชให้เหมาะสมกับสภาพของดิน เช่น หากต้องการเพิ่มไนโตรเจนให้ดิน ควรปลูกปอเทือง เพียง 40 วัน ก็สามารถไถ่กลบเป็นปุ๋ยพืชสดบำรุงดินได้อย่างดี
นอกจากนี้ได้ พระราชทานพระราชดำริ ให้ปลูกหญ้าแฝก ด้วยคุณสมบัติของรากยึดดินได้ดี ปลูกง่ายทุกพื้นที่ ช่วยรักษาความชุมชื่นในดิน ป้องกันหน้าดินถูกชะล้างพังทลาย หญ้าแฝกมีหลายชนิด แต่ชนิดที่ปลูกแล้วดีกับดินคือ ชนิดที่ไม่มีดอก
จึงเปรียบเสมือนกำแพงมีชีวิต
ตลอดระยะเวลา 17 ปี ที่พระองค์ทรงมุ่งมั่นศึกษาประโยชน์ของหญ้าแฝก เป็นเพียงส่วนหนึ่งจาก 4,685 โครงการ ที่พระองค์ทรงปฎิบัติพระราชกรณียกิจ เพื่อราษฎร กระทั่งสหภาพวิทยาศาสตร์ทางดินนานาชาติ ทูลเกล้าทูลกระหม่อมถวายรางวัล นักวิทยาศาสตร์ดินเพื่อมนุษยธรรม เป็นพระองค์แรกของโลก และขอพระราชทานพระบรมราชานุญาต ยกย่องให้วันที่ 5 ธันวาคม ของทุกปี เป็นวันดินโลก เพื่อรณรงค์ให้ทุกประเทศตระหนักถึงความสำคัญในการอนุรักษ์ทรัพยากรดิน ขณะที่ไทย กรมพัฒนาที่ดิน กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ จัดงานวันดินโลกเป็นประจำทุกปี พร้อมจัดนิทรรศการเผยแพร่พระอัจฉริยภาพ การทรงงานด้านทรัพยากรดิน เข้าชมได้ถึงวันที่ 8 ธันวาคมนี้
ศูนย์ศึกษาฟื้นฟูที่ดินเสื่อมโทรมเขาชะงุ้ม อันเนื่องมาจากพระราชดำริ จังหวัดราชบุรี เป็น 1 ในโครงการศึกษาและพัฒนาที่ดิน ที่ในหลวงรัชกาลที่ 9 มีพระราชดำริให้ศึกษาและหาวิธีปรับปรุงดินเสื่อมโทรม ผลของการพัฒนา 30 ปี ยังประโยชน์ให้พื้นที่กว่า 800 ไร่ กลับมาเขียวขจี โอบล้อมด้วยพรรณไม้น้อยใหญ่หลากหลายชนิด นับเป็นพระมหากรุณาธิคุณอย่างหาที่สุดมิได้
แท็กที่เกี่ยวข้อง
