สังคม
ระดับน้ำโขงลดลงต่อเนื่อง จนท.ลงพื้นที่สำรวจ พบหากสร้างเขื่อนปากแบงอาจกระทบชาวบ้านทั้งไทย-ลาว
โดย
25 พ.ย. 2562
324 views
เช้าวันนี้แม่น้ำโขงหลายพื้นที่ใต้เขตประเทศไทย ช่วงที่อยู่ใต้เขื่อนไซยะบุรีลงมา คือตั้งแต่เชียงคาน จังหวัดเลย ถึงอุบลราชธนี ระดับน้ำลดลงอีกครั้ง ล่าสุดเช้านี้ที่บึงกาฬ หน้าจุดวัดระดับน้ำบ้านพันลำ เหลือเพียง 1 เมตร 65 เซนติเมตร ซึ่งกระทบต่อการขนส่งของเรือข้ามฝากทั้ง 2 ประเทศ การลงพื้นที่สำรวจจุดที่เตรียมการสร้างเขื่อนปากแบง แขวงอุดมไซย ประเทศลาว พบข้อมูลสำคัญว่าหากสร้างจริง อาจกระทบชาวบ้านทั้งไทยและลาวหลายพันครอบครัว
หลานซางเจียง หรือหลานซาง ที่แปลว่าแม่น้ำที่มีความเชี่ยวกราก คือชื่อหนึ่งของแม่น้ำโขง ช่วงที่แม่น้ำไหลจากมณฑลชิงไห่ของจีน เรื่อยยาวลงใต้ ผ่านสิบสองปันนา มณฑลยูนนานจนมาถึงชายแดนไทย-ลาว-เมียนมาร์ จึงเรียกว่า แม่น้ำของ หรือแม่น้ำโขง
ความเชี่ยวกราก ของแม่น้ำโขง บางช่วงกัดเซาะตลิ่งกลายเป็นแนวชายหาดกั้นสองฝั่งห่างกันนับกิโลเมตร แต่บางช่วงปะทะเขาหินปูน จึงกัดเซาะจนเกิดโตรกธาร และซอกหิน กลายเป็นร่องน้ำลึก
ความยาว 4909 กิโลเมตร ทำให้แม่น้ำโขง เป็นแหล่งที่อยู่ของปลากว่า 1300 ชนิด
ขณะเดียวกัน ก็เป็นที่ตั้งของเขื่อนอีกหลายแห่งทั้งลุ่มน้ำโขงตอนบน กินพื้นที่สวนใหญ่ในจีน สร้างแล้วเสร็จราว 10 แห่ง และอีกอย่างน้อย 2 แห่ง อยู่ระหว่างเตรียมก่อสร้าง
ขณะที่ลุ่มน้ำโขงตอนล่าง นับจากสิบสองปันนา ไปสิ้นสุดทะเลจีนใต้ในเวียดนาม มีเขื่อนที่เปิดเดินเครื่อง เช่นเขื่อนไซยะบุรี และเขื่อนดอนสะโฮง รวมถึงเขื่อนที่อยู่ในแผนก่อสร้างอีกหลายแห่ง
หนึ่งในนั้นคือเขื่อนปากแบง ตั้งอยู่ตอนเหนือของเมืองปากแบง แขวงอุดมไซ ห่างจากอำเภอเวียงแก่น จังหวัดเชียงราย ราว 95 กิโลเมตร
เมืองปากแบง เป็นเมืองท่าของการขนส่งทางเรือในแม่น้ำโขง เรือจากเชียงของ ของไทย หรือจากแขวงบ่อแก้ว ของลาว อาจลอยลำ ล่องน้ำโขงถึงเมืองหลวงพระบางได้ในวันเดียว แต่เที่ยวกลับจากหลวงพระบาง เรือแล่นทวนน้ำโขงที่ไหลเชี่ยว และเกาะแก่งโขดหินตามรายทาง จึงมักจอดพักค้างคืนที่เมืองปากแบง ก่อนจะเดินทางอีกครั้ง เมื่อรุ่งสาง และจุดที่อยู่ในแผนสร้างเขื่อนปากแบง อยู่บริเวณบ้านปากเงย เมืองปากแบง แขวงอุดมไซย
กระทรวงพลังงานและบ่อแร่ของลาว เคยเปิดเผยกราฟิก โครงการเขื่อนปากแบง ซึ่งขณะนั้นอยู่ในแผนการร่วมทุนระหว่างรัฐบาลลาว กับบริษัทต้าถัง อินเตอร์เนชั่นแนลของจีน เขื่อนถูกออกแบบให้มีความกว้าง 66 เมตร ยาว 342 เมตร ระดับกักเก็บน้ำ345 เมตร มีเครื่องปั่นไฟฟ้าติดตั้ง 10 เครื่อง กำลังการผลิต 1,132 เมกะวัตต์ กราฟิกอ้างอิงถึงการออกแบบว่ามีช่องทางให้เรือ และปลาในแม่น้ำโขงผ่านได้ เขื่อนนี้จะใช้ลำน้ำโขง เป็นอ่างเก็บน้ำ คาดว่าในฤดูแล้งอ่างเก็บน้ำจะกินพื้นที่ 90 กิโลเมตร และฤดูฝน136 กิโลเมตร
อย่างไรก็ตาม การลงพื้นที่บริเวณที่ถูกกำหนดว่าจะสร้างเขื่อนปากแบง ตอนนี้ นอกเหนือจากถนนที่สร้างไว้ริมฝั่งแม่น้ำแล้ว ก็ยังไม่พบการก่อสร้างใดๆเกิดขึ้น สอดคล้องกับการนำเสนข่าววิทยุเอเชียเสรีของสื่อมวลชนลาวว่า เขื่อนปากลาย และเขื่อนปากแบง ถูกชะลอยไว้ก่อน เพราะอยู่ระหว่างการเจรจาระหว่างรัฐบาลลาว กับผู้ประกอบการ เพื่อให้ได้ผลประโยชน์ที่เหมาะสม
ในตอนท้ายของประเด็น ยังระบุว่าเขื่อนปากแบง จะกระทบประชาชนลาว และประชาชนไทยในเชียงรายอีกราว 4 พันครอบครัว นี่คือเหตุผลที่ยังต้องชะลอ จนกว่าการศึกษาผลกระทบสิ่งแวดล้อมข้ามพรมแดนจะปรากฎชัดเจน
ไม่ว่าการชะลอเขื่อนปากแบง จะเกิดจากเหตุผลใด แต่การชลอไว้ยังไม่ใช่การยกเลิกและการศึกษาผลกระทบข้ามพรมแดน ก่อนหน้านี้พบว่า มี 11 หมู้บ้านของลาว และอีก 4 พันครอบครัวใน 3 อำเภอของเชียงราย ที่ได้รับผลกระทบ รวมถึงความเสียหายของพันธ์ปลาในลำน้ำ อาชีพที่ริมฝั่ง และอาจนำไปสู่การโยกย้ายถิ่นฐานอีกไม่น้อย มนตรี อุดมพงษ์ ข่าว 3 มิติ รายงาน
ถึงแม้ว่าเขื่อนปากแบง จะมีรายงานว่าถูกชะลอไว้ก่อน แต่เขื่อนหลวงพระบาง ที่อยู่ถัดไปกำลังถูกผลักดันให้เกิดขึ้น และจะมีการรับฟังผลกระทบข้ามพรมแดนในประเทศไทย โดยเฉพาะในหลายจังหวัดภาคอีสาน ในเดือนหน้านี้ และหากเขื่อนปากแบง รวมถึงเขื่อนหลวงพระบางเกิดขึ้นอีก จะเกิดผลกระทบอะไรขึ้นบ้าง
แท็กที่เกี่ยวข้อง
