นักวิเคราะห์ชี้เศรษฐกิจเพิ่งจะฟื้น ยังไม่เหมาะเก็บ 'ภาษีลาภลอย'

นักวิเคราะห์ ซีไอเอ็มบีไทย ชี้เศรษฐกิจเพิ่งจะฟื้น ยังไม่เหมาะเก็บภาษีลาภลอย หวั่นเก็บซ้ำซ้อน

นายอมรเทพ จาวะลา ผู้ช่วยกรรมการผู้จัดการใหญ่ สำนักวิจัยธนาคาร ซีไอเอ็มบี ไทย กล่าวถึง กรณีที่กระทรวงการคลังเตรียมปัดฝุ่น กฎหมายภาษีลาภลอยใหม่ ซึ่งจะเก็บจากเจ้าของที่ดินที่ได้รับอานิสงส์จากการพัฒนาเมือง เช่น การสร้างระบบรถไฟฟ้า ทางด่วน ทำให้ราคาที่ดินในบริเวณใกล้เคียงโครงการของรัฐ ปรับราคาขึ้นว่า

กฎหมายภาษีลาภลอย ได้ผ่านการอนุมัติจากคณะรัฐมนตรี เมื่อปี 2561 แต่คงยังไม่เหมาะที่จะนำมาใช้ในตอนนี้ เพราะ เป็นช่วงที่เศรษฐกิจเพิ่งจะฟื้นตัวจากโควิด คงต้องรออีก 2-3 ปี อย่างไรก็ตาม รัฐบาลสามารถส่งสัญญาณล่วงหน้าเพื่อให้ผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย ได้เตรียมตัว แต่มองว่าจะยังไม่ส่งผลให้เจ้าของที่ดินเร่งเทขายเปลี่ยนมือในช่วงนี้

อีกทั้งรัฐบาลต้องศึกษาและกำหนดระเบียบการจัดเก็บให้แน่ชัด เพราะอาจเกิดความซ้ำซ้อน เนื่องจากปัจจุบันประชาชนก็ต้องเสียภาษีในหลากหลายรูปแบบ อาทิ ภาษีบุคคลธรรมดา ภาษีนิติบุคคล ภาษีที่ดินและสิ่งปลูกสร้าง ที่สำคัญคือที่ดินซึ่งอยู่ใกล้เคียงกับบริเวณที่ได้รับการพัฒนาจากโครงสร้างพื้นฐานของรัฐ แม้จะถูกประเมินด้วยค่าการตลาดที่สูงแต่ในบางพื้นที่อาจยังไม่ได้ส่งผลมูลค่าของที่ดินอย่างแท้จริง

สำหรับพระราชบัญญัติ (พ.ร.บ.) ภาษีการได้รับประโยชน์จากการพัฒนาระบบสาธารณูปโภคขั้นพื้นฐานด้านคมนาคมขนส่งของรัฐ หรือ ภาษีลาภลอยนั้น คณะรัฐมนตรี (ครม.)เมื่อปี 2561 ได้อนุมัติร่างกฎหมายไปแล้ว กำหนดเพดานภาษีไว้ไม่เกิน 5 %ของมูลค่าที่ดินปรับเพิ่มสูงขึ้น ตามแนวรถไฟฟ้า รถไฟความเร็วสูง สนามบิน ท่าเรือ หรือโครงการสาธารณูปโภคตามที่กฎหมายกำหนด

ผู้มีหน้าที่เสียภาษีนี้ จะเป็นทั้งบุคคลธรรมดา และนิติบุคคล มีที่ดินตั้งอยู่ในรัศมีไม่เกิน 5 กม.จากตัวสถานีขึ้นลง ไม่ว่าจะเป็นโครงการรถไฟความเร็วสูง ทางด่วนพิเศษ และโครงการอื่นๆจะกำหนดในกฎกระทรวง และจะเก็บเฉพาะในส่วนราคาที่ดินปรับสูงขึ้น เนื่องจากผลของโครงการสาธารณูปโภค โดยหักตัวมูลค่าอาคารออกไป การจัดเก็บภาษี จะแบ่งเป็นสองช่วง

ช่วงแรกคือช่วงตั้งแต่วันลงนามในสัญญาก่อสร้างโครงการสาธารณูปโภคนั้นๆ จนถึงวันตรวจรับมอบโครงการ หรือเรียกว่าเป็นช่วงระหว่างการก่อสร้างโครงการสาธารณูปโภค การซื้อขายที่ดินในช่วงนี้ จะถูกจัดเก็บภาษีลาภลอย ในทุกครั้งที่มีการซื้อขายเปลี่ยนมือ โดยเก็บภาษีเฉพาะมูลค่าที่ดินปรับเพิ่มขึ้น ใช้ฐานราคาประเมินของกรมธนารักษ์ ณ วันที่ได้รับที่ดินแปลงนั้นมา กับราคาประเมินที่ดินในช่วงระหว่างก่อสร้างโครงการนั้น (ช่วงระหว่างการก่อสร้างโครงการสาธารณูปโภค)