อวสานอาหารดิบ! กุ้งแช่น้ำปลาเป็นเหตุ 'พยาธิปอดหนู' ไชตา จนตาบอด ทั่วโลกพบไม่เกิน 50 ราย

(2 ก.พ. 65) วานนี้  ที่สำนักงานคณบดี คณะแพทย์ศาสตร์ โรงพยาบาลมหาวิทยาลัยนเรศวร จ.พิษณุโลก ศาสตราจารย์ ดร.นายแพทย์ศิริเกษม ศิริลักษณ์ คณบดีคณะแพทยศาสตร์ รักษาการผู้อำนวยการ โรงพยาบาลมหาวิทยาลัยนเรศวร แถลงพบผู้ป่วย โรคพยาธิปอดหนูขึ้นตา ทำให้ตาขวาบอด 1 ข้าง เผยเป็นผู้ป่วยรายแรกของ จ.พิษณุโลก

ผศ.พญ.สิรินันท์ ตรียะเวชกุล จักษุแพทย์เจ้าของไข้ เปิดเผยว่า คนไข้เป็นหญิงอายุ 40 ปี อาชีพข้าราชการ มาพบหมอด้วยอาการตาพร่ามัวข้างเดียวอมาประมาณ 1 สัปดาห์ ก็ยังไม่พบสาเหตุ  จึงได้นัดตรวจตาอย่างละเอียดอีก 3 สัปดาห์ต่อมา ด้วยวิธีการขยายม่านตา และพบว่าตามีการอักเสบและพบพยาธิในวุ้นตา ซึ่งเป็นรายแรกของจังหวัดพิษณุโลก

โดยคณะแพทย์ ทำการรักษาด้วยวิธีให้ยาฆ่าพยาธิ และยาลดอักเสบ จากนั้นได้ทำการผ่าตัด โดยใช้เวลาประมาณ 1 ชั่วโมง จึงสามารถนำตัวพยาธิออกมาจากตาได้ และนำส่งตรวจ พบเป็นพยาธิปอดหนู ความยาวประมาณ 0.5 ซม.

สาเหตุที่เรียกว่า พยาธิปอดหนู เพราะพยาธิตัวเต็มวัยทั้งสองเพศ อาศัยอยู่ในหลอดเลือดแดงของปอดหนู พยาธิตัวเมียจะออกไข่ในหลอดเลือดแดง และฟักตัวเป็นตัวอ่อนระยะที่ 1 ปนออกมากับมูลหนู เมื่อตัวอ่อนไชเข้าหอยทาก หรือหอยน้ำจืด เช่น หอยโข่ง หอยขม หอยเชอรี่ กุ้งน้ำจืด ปลาน้ำจืด แล้วจะเจริญเป็นตัวอ่อนระยะติดต่อ

ในระยะนี้หากคนรับประทานอาหารปรุงสุกๆ ดิบ พยาธิจะเข้าสู่ระบบประสาท เช่น สมอง ไขสันหลัง หรือตา ฯลฯ อาการเจ็บป่วยจะขึ้นอยู่กับตำแหน่งของอวัยวะที่พยาธิอยู่ เช่น เคสของคนไข้รายนี้ ที่ตัวพยาธิขึ้นตา ทำให้เกิดอาการที่พบบ่อย คือตามัวลงแบบเฉียบพลัน ไม่มีอาการปวด หรือเคืองตาแต่อย่างใด

ซักประวัติผู้ป่วย พบว่าชอบทานอาหารสุกๆ ดิบๆ บ่อยครั้ง โดยเฉพาะกุ้งน้ำจืด ที่ทานในเมนูกุ้งแช่น้ำปลา เป็นประจำ

และจากการผ่าตัดนำพยาธิออกจากตาเรียบร้อยแล้ว ก็พบว่าตาข้างขวาของผู้ป่วยไม่สามารถกลับมามองเห็นได้ เนื่องจากตัวพยาธิได้ชอนไชไปยังจอประสาทตา ทำให้จอประสาทตาอักเสบเป็นหนอง ได้รับความเสียหายบอดสนิท

หลังจากนี้ ได้นัดรักษาต่อเนื่องเพื่อเช็คร่างกายอย่างละเอียดว่า มีพยาธิเพิ่มเติมในตำแหน่งอื่นของร่างกายอีกหรือไม่

ศาสตราจารย์ ดร.นายแพทย์ศิริเกษม ศิริลักษณ์ คณบดีคณะแพทยศาสตร์ รักษาการผู้อำนวยการ โรงพยาบาลมหาวิทยาลัยนเรศวร  เตือนประชาชน ต้องล้างมือให้สะอาดก่อนรับประทานอาหาร หยุดทานอาหารสุกๆ ดิบๆ ให้ทานเฉพาะอาหารที่ปรุงสุกและสด สะอาดเท่านั้น

เพราะพยาธิที่อาศัยอยู่ตามสัตว์น้ำจืด เมื่อเข้าสู่ร่างกายอาจเป็นอันตรายเหมือนผู้ป่วยเคสนี้ที่ต้องสูญเสียการมองเห็นจากดวงตาข้างขวาไป 1 ข้าง เพียงเพราะชอบทานอาหารสุกๆ ดิบๆ และหากพยาธิเข้าไปอยู่ตามจุดสำคัญในร่างกาย เช่น ระบบประสาท สมอง ไขสันหลัง อาจจะถึงขั้นรุนแรงถึงเสียชีวิตได้

จากสถิติ เคยพบผู้ป่วยพยาธิปอดหนูขึ้นตาครั้งแรกของโลก ในประเทศไทยเมื่อปี พ.ศ.2505 ทั่วโลกมีการรายงานพบผู้ป่วยไม่เกิน 50 ราย และพบมากที่สุดในไทยเป็นผู้ป่วยจากภาคอีสาน ซึ่งรายงานโดยมหาวิทยาลัยขอนแก่นจำนวน 18 ราย จึงต้องส่งตัวผู้ป่วยรักษาร่วมกับจักษุแพทย์เชี่ยวชาญด้านจอตาและน้ำวุ้นตา

รับชมผ่านยูทูปได้ที่ : https://youtu.be/iD4lepIGKXw