แกะรอยผู้ครอบครองที่ดิน คทช. รอบอ่างเก็บน้ำลำตะเพิน หลังพบร่องรอยสวมสิทธิ์ชื่อ ตบตา จนท.

กรณีนายทุนธุรกิจท่องเที่ยว ลักลอบถมดินในอ่างเก็บน้ำลำตะเพิน อำเภอด่านช้าง จังหวัดสุพรรณบุรี ซึ่งล่าสุดกรมป่าไม้ยึดที่ดินคืนไปได้แล้วกว่า 50 ไร่แต่ประเด็นสำคัญที่ยังต้องหาคำตอบ คือที่ดิน คทช. ที่จัดสรรให้ผู้ยากไร้ไว้ทำกิน ได้ถูกขายเปลี่ยนมือจากชาวบ้าน มาสู่นายทุนในรูปแบบนอมินี หรือขายเปลี่ยนเจ้าของที่ไปแล้ว แต่ไม่เปลี่ยนชื่อผู้ครอบครองเพื่อตบตาเจ้าหน้าที่ รวมทั้งการรังวัดสำรวจแนวเขตที่ดิน คทช. ของกรมป่าไม้เมื่อปี 2563 อาจมีช่วงโหว่ให้เกิดการสวมสิทธิ์เอารายชื่อบุคคนอื่นเข้ามาครอบครองที่ดินแทน โดยใช้การรับรองจากผู้นำชุมชนในขณะนั้น



ผังการครอบครองที่ดิน คทช. ด้านหนึ่งของอ่างเก็บน้ำลำตะเพิน ที่ข่าวสามมิติได้มาจากนายหน้าขายที่ดิน เป็นเบาะแสเพียงชิ้นเดียวที่อาจพิสูจน์ได้ว่ามีการขายเปลี่ยนมือที่ดิน คทช. จริงหรือไม่



เราเริ่มต้นหาคำตอบ จากสำนักจัดการทรัพยากรป่าไม้ที่ 10 ราชบุรี ที่มีหลักฐานการครอบครองที่ดิน คทช. ในอำเภอด่านช้างทั้งหมด ผู้อำนวยการอธิบายว่าที่ดิน คทช. รอบอ่างเก็บน้ำแบ่งเป็นสองส่วน ส่วนแรกในกรอบสีดำเข้าโครงการ คทช.ครั้งที่ 1 ปี 2557



ส่วนที่สองในกรอบสีน้ำเงินเข้า คทช. ครั้งที่ 2 ปี 2563 ซึ่งเจ้าหน้าที่ระบุว่ารังวัดแนวเขตและระบุชื่อผู้ครอบครองที่ดิน จากเอกสารการใช้ที่ดินของบุคคลในพื้นที่ป่า และลงชื่อรับรองโดยผู้นำชุมชนในขณะนั้น ซึ่งตามหลักเกณฑ์ต้องเป็นชาวบ้านในชุมชนที่ไม่มีที่ดินทำกิน



แต่หลักฐานที่ ข่าว 3 มิติ ได้มา มีบางรายชื่อมาจากนอกพื้นที่แต่ได้สิทธิ์ที่ดิน คทช.เช่นรายนี้มาจากเขตพญาไท กรุงเทพมหานคร ครอบครองที่ดิน 2 แปลง รวมกว่า 20 ไร่ อีกรายจากมาจากเขตทุ่งครุ ได้สิทธิ์ที่ดิน 15 ไร่



เจ้าหน้าที่ป่าไม้ยังยืนยันว่าไม่เคยเห็นเอกสารบันทึกถ้อยคำผู้ครอบครองที่ดินของรัฐ ที่นายหน้าขายที่ดินอ้างว่าเป็นหลักฐานการขายเปลี่ยนมือที่ดิน



ข่าว 3 มิติ แกะรอยต่อจากหลักฐานอีกชิ้น คือประกาศขายที่ดินติดอ่างเก็บน้ำลำตะเพิน เนื้อที่ 17 ไร่ ซึ่งอ้างว่าสามารถเปลี่ยนชื่อผู้ครอบครองได้



ที่ดินแปลงนี้ขายพร้อมบ้านพักหนึ่งหลัง ตรงกับข้อมูลที่ประกาศไว้ ชื่อผู้ครอบครองตามเอกสารที่ข่าว 3 มิติได้มา คืออักษรย่อ ม. และ ส. ตรงกับบัญชี คทช. ของกรมป่าไม้ ทั้งสองรายแบ่งขายที่ดินให้ผู้ซื้อ อักษรย่อ ศ. ในปี 2563 พื้นที่รวม 15 ไร่



ข่าว 3 มิติ พยายามติดต่อหาเจ้าของที่ดินเดิมเพื่อยืนยันว่าแบ่งขายที่ดินจริงหรือไม่ ข้อสงสัยเรื่องสวมชื่อที่ดิน คทช. สอดคล้องกับข้อมูลของอดีตที่ปรึกษาคณะกรรมาธิการการที่ดิน ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ที่ร่วมสังเกตการณ์เมื่อปี 2563 และเห็นความผิดปกหลายอย่างโดยเฉพาะรายชื่อผู้ขอใช้ที่ดิน คทช. ที่มีทั้งอดีตข้าราชการหรือคนจากต่างพื้นที่



อดีตที่ปรึกษาคณะกรรมาธิการเชื่อว่าอาจเกิดช่องโหว่การสวมสิทธิ์รายชื่อในขั้นตอนนี้



การจัดที่ดินทำกินให้ชุมชนตามนโยบายรัฐบาลภายใต้ คทช. ต้องผ่านการพิจารณาของคณะกรรมการ และอนุกรรมการ 5 คณะ ตั้งแต่กำหนดนโยบาล / จัดหาที่ดิน / จัดคนลงที่ดิน / พัฒนาและส่งเสริมอาชีพ และประสานการปฏิบัติในพื้นที่



ซึ่งขณะนี้อยู่ในขั้นตอนที่สอง หลังจากนั้นกรมที่ดินจะสอบคุณสมบัติว่าเป็นผู้ยากไร้ ไม่มีที่ดินทำกินและที่อยู่อาศัยจริงหรือไม่ หากคุณสมบัติไม่ครบก็จะเพิกถอนสิทธิ์คืนให้กับรายอื่น



แต่ก็เกิดคำถามว่ากว่าจะถึงขั้นตอนนั้นกลุ่มนายทุนอาจกอบโกยผลประโยชน์จนไม่เหลือทรัพยากรธรรมชาติให้ชาวบ้านในพื้นที่แล้ว