การประชุมสุดยอดสมาคมประชาชาติแห่งเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ หรือ อาเซียน ได้เปิดม่านขึ้นแล้ว เมื่อวานนี้ (26 ต.ค.64) โดยเป็นการประชุมออนไลน์ เป็นวันแรก ไม่ปรากฏว่ามีตัวแทนจากเมียนมา เข้าร่วมประชุมหลังจากที่อาเซียนไม่เชิญผู้นำเมียนมาเข้าร่วมประชุม ไม่ว่าจะนายพล มินอ่องหล่าย หรือ นางอองซานซูจี

ขณะที่รัฐบาลทหารเมียนมายืนกรานว่า ต้องการให้ผู้นำ หรือรัฐมนตรีร่วมประชุมเท่านั้น ทำให้ในที่สุด การประชุมในวันแรกไม่ปรากฏผู้แทนของพม่า

การตัดสินใจดังกล่าวของอาเซียนถือเป็นการแหกประเพณีของกลุ่มครั้งรุนแรง ที่อาเซียน ยึดถือหลักการไม่แทรกแซงกิจการภายในของกันและกันอย่างเหนียวแน่นมาโดยตลอด

ในการประชุมวันแรกนี้ พลเอกประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรีของไทย ได้แสดงความเห็นว่า การดำเนินการกับพม่ามีความสำคัญต่อชื่อเสียงและความน่าเชื่อถือ อีกทั้งยังเป็นบททดสอบวิธีจัดการสถานการณ์ของอาเซียน

ผู้นำไทยยังเรียกร้องให้พม่าปฏิบัติตามคำมั่นที่ให้ไว้ รวมทั้งเริ่มขั้นตอนแรกในกระบวนการสร้างความเชื่อมั่น และควรไว้ใจว่า อาเซียนจะช่วยให้พม่าบรรลุสันติภาพและความปรองดอง และกลับสู่กระบวนการประชาธิปไตย

ทั้งนี้ ผู้นำอาเซียนยังมีกำหนดประชุมกับผู้นำอเมริกา จีน และเกาหลีใต้ โดยประธานาธิบดีโจ ไบเดนของสหรัฐฯ จะร่วมหารือผ่านวิดีโอลิงก์ด้วย

ทางด้าน ประธานาธิบดีโจ ไบเดน ของสหรัฐฯ จะเตรียมเข้าร่วมการประชุมสุดยอดอาเซียนด้วย ซึ่งนับเป็นครั้งแรกในรอบ 4 ปีที่ผู้นำสหรัฐฯ จะเข้าร่วมประชุมกับผู้นำกลุ่มประเทศอาเซียน นับตั้งแต่อดีดประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์เข้าร่วมประชุมครั้งสุดท้ายที่กรุงมะนิลาในปี 2560

ประธานาธิบดีไบเดน จะเข้าร่วมประชุม เพื่อหารือเกี่ยวกับความมุ่งมั่นที่ยั่งยืนของสหรัฐฯ ต่อการมีบทบาทในภูมิภาคอาเซียน รวมถึงหารือเพื่อยกระดับความร่วมมือระดับทวิภาคีระหว่างสหรัฐฯ กับอาเซียน โดยเฉพาะประเด็นการรับมือการระบาดของโควิด-19 และการแก้ไขปัญหาด้านสภาพภูมิอากาศด้วย

การเข้าร่วมประชุมในครั้งนี้ของผู้นำสหรัฐฯ นับเป็นการส่งสัญญาณว่า สหรัฐฯ ยังคงต้องการมีบทบาทในภูมิภาคเอเชีย-แปซิฟิก รวมถึงยังเป็นการสะท้อนให้เห็นความพยายามสกัดกั้นการแผ่ขยายอำนาจในภูมิอาเซียนของจีน