นายประทีป เพ็งตะโก อธิบดีกรมศิลปากร เปิดเผยกับข่าว 3มิติว่าอยู่ระหว่างรอการติดต่ออย่างเป็นทางการ กรณีที่กระทรวงยุติธรรมสหรัฐ ยื่นฟ้องพิพิธภัณฑ์ศิลปะเอเชีย ซานฟรานซิสโก เพื่อริบคืนโบราณวัตถุของไทย 2 รายการ คือทับหลังประสาทเขาโล้น และทับหลังประสาทหนองหงส์ ซึ่งขณะนี้มีข้อเท็จจริงว่า พิพิธภัณฑ์ดังกล่าว จะคืนโบราณวัตถุ 2 รายการดังกล่าวให้สหรัฐ เพื่อส่งมอบคืนให้ไทย ผ่านกระทรวงการต่างประเทศ

ขณะที่สำนักข่าว san Francisco chronicle รายงานข่าว อ้างการเปิดเผยของนายเดวิด แอล แอนเดอร์สัน อัยการเขตแคลิฟอร์เนียเหนือ ซึ่งทำหน้าที่ฟ้องคดี ระบุว่า สหรัฐมุ่งมั่นจะคืนโบราณวัตถุที่ถูกโขมยมา กลับคืนประเทศต่างๆที่ต้องการรักษามรดกของตน

รายงานข่าวดังกล่าว ยังอ้างถึงแถลงการณ์ของสำนักงานอัยการเขตแคลิฟอร์เนียเหนือว่า ทับหลังซึ่งเป็นประติมากรรมแกะสลักด้วยมือ น้ำหนักราว 630 กิโลกรัม คาดว่าถูกนำออกมาจากปราสาทหนองหงส์ จังหวัดบุรีรัมย์ และปราสาทเขาโล้น จังหวัดสระแก้ว

นอกจากนี้ยังระบุว่า นักโบราณคดีของไทยเชื่อว่าทับหลังถูกโขมยออกมา และพ่อค้าชาวยุโรป ซื้อไว้ช่วงปลายทศวรรษ 1960 จากนั้น นายเอเวอรี่ บรันเดจ อดีตประธานคณะกรรมการโอลิมปิก และนักสะสมงานศิลปะ มอบทับหลังปราสาทหนองหงส์ให้พิพิธภัณฑ์ศิลปะเอเชียซานฟรานซิสโก เมื่อปี 1966

ส่วนทับหลังปราสาทเขาโล้น พิพิธภัณฑ์ซื้อมาเมื่อปี 1968 อย่างไรก็ตาม กระทรวงยุติธรรม สหรัฐยื่นฟ้องพิพิธภัณฑ์เมื่อเดือนตุลาคม ปีที่แล้ว หลังจากรัฐบาลกลางสหรัฐทราบเมื่อปี 2017 ว่าทับหลังดังกล่าวที่จัดแสดงในพิพิธภัณฑ์ เป็นของประเทศไทย ซึ่งขณะนี้การฟ้องร้องได้ข้อยุติ และมีความเป็นไปได้ที่จะส่งคืนให้กระทรวงการต่างประเทศของไทย ในเดือนเมษายน

ขณะเดียวกัน ก่อนที่ประเด็นนี้จะถูกเปิดเผยขึ้น ทีมข่าวได้เข้าไปสำรวจทับหลังดังกล่าว ซึ่งจัดแสดงในพิพิธภัณฑ์ซานฟรานซิสโก สหรัฐอเมริกา หลังมีข้อมูลจากนักวิชาการชี้ให้เห็นว่าเป็นโบราณวัตถุของไทยที่ถูกโจรกรรมไป โดยมีหลักฐานปรากฎแน่ชัด กระทั่งพลเอกประยุทธ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี ตั้งคณะทำงานเพื่อติดตามทวงคืนโบราณวัตถุดังกล่าว กับทางการสหรัฐ จนมีความคืบหน้าตามลำดับ

ชมผ่านยูทูบที่ : https://youtu.be/IprtXYcgNp8